Ziek door je eigen huis

In de Amersfoortse nieuwbouwwijk Vathorst zijn honderden mensen chronisch ziek geworden van hun huis met een energiezuinige balansventilatie. ZEMBLA belicht de keerzijde van de energiezuinigheid en reconstrueerde in Amersfoort wat er fout ging.

Uiteindelijk blijkt dat alle partijen wel iets verkeerd hebben gedaan. Zowel de ontwerpers als de installateurs en de bouwers maakten fouten. Maar ook de gemeente Amersfoort faalde, omdat die niet heeft toegezien op de vergunningen en het naleven van wettelijke ventilatie-eisen in de bouw.

Verstikkend
Bewoners uit Vathorst zeggen in ZEMBLA dat het voelt alsof ze in een plastic kooi wonen waar ze door een klein gat moeten ademhalen. Ze ervaren hun eigen huis letterlijk als ‘verstikkend’ en zeggen dat ze ‘langzaam worden vergiftigd’.

ZEMBLA trof in Vathorst gezinnen die last hebben van telkens terugkerende long- en oogontstekingen en astma. Baby’s en kinderen zijn voortdurend benauwd en kortademig en hebben soms extra beademing nodig.

Vorig najaar werd al bekend dat veel gezinnen ziek worden van de balansventilatie, maar het is nog steeds onduidelijk hoe dat komt. De problemen zijn nog steeds niet opgelost.

Energiezuinig
De huizen met balansventilatie en een ‘warmte-terug-win’-systeem zijn bedoeld om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden. De ramen kunnen in veel van die huizen niet open. In plaats daarvan blaast het moderne ventilatiesysteem automatisch verse buitenlucht naar binnen en zuigt het op andere plekken de oude lucht weer af naar buiten.

In heel Nederland zijn er zo’n 400.000 huizen met balansventilatie. De problematiek is dus breder dan alleen in Amersfoort. De keus voor dit soort systemen komt voort uit het beleid van de rijksoverheid om steeds energiezuiniger huizen te bouwen. Het risico op gezondheidsklachten kan daardoor echter groter worden.

Samenstelling & regie: Erwin Otten
Research: Marcel van Silfhout
Eindredactie: Kees Driehuis

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel Ziek door je eigen huis is uitgezonden op vrijdag 11 juli door de VARA en de NPS.