Macho’s in de zorg

Bij de christelijke zorgonderneming voor verstandelijk gehandicapten Philadelphia zijn miljoenen euro’s verdwenen. Voor het voortbestaan van de organisatie wordt gevreesd. Het bestuur had meer belangstelling voor investeringen in monumentaal vastgoed dan voor het op peil houden van de zorg.

Ondanks een Raad van Commissarissen met bestuurlijke zwaargewichten lijkt er van toezicht nauwelijks sprake te zijn geweest. De bedrijfscultuur duldde geen kritiek van werknemers en waarschuwingen werden genegeerd. In ZEMBLA het verhaal over de grootheidswaanzin van bestuurders die Philadelphia aan de rand van de afgrond brachten.

Eind vorig jaar legden de verantwoordelijke bestuurders van Philadelphia na een storm van kritiek hun functie neer. Zij vormden de Raad van Bestuur, waar twee personen in het oog springen: voorzitter Frits Brink, voormalig burgemeester en ex-voorzitter van de NCRV, en Theo Kralt, de vice-voorzitter. Als Brink in september 2001 bij Philadelphia aantreedt, wil hij het voortouw nemen bij de marktwerking in de zorg. Hij wil expansie: investeren, ook in commerciële projecten.

Wanbeleid
Een kasteel, kloosters, hotels: het is maar een greep uit de gigantische investeringen in onroerend goed, die het bestuur van Stichting Philadelphia Zorg de laatste jaren had gedaan. Dat onroerend goed was bedoeld voor de huisvesting van verstandelijk gehandicapten en hun zorgverlening. Met de aanschaf waren miljoenen gemoeid. Maar door slechte exploitatie en financieel wanbeleid leverde het nieuw verworven vastgoed slechts verliezen op. Momenteel kampt Philadelphia met een tekort van 23 miljoen euro en staat de organisatie aan de rand van de afgrond.

Brink en Kralt zijn beiden van CDA-huize. Maar ook de Raad van Commissarissen, die toezicht moest houden op het beleid van Philadelphia, kent zo zijn CDA-zwaargewichten. Elco Brinkman bijvoorbeeld, de huidige voorzitter. Ernst Hirsch Ballin, de huidige minister van Justitie, had een commissariaat bij Philadelphia en gaf zijn fiat aan vastgoed-transacties. Zij moesten de Raad van Bestuur controleren, maar deden dat kennelijk niet afdoende.

Moeders
In ZEMBLA vertellen onder meer drie moeders van verstandelijk gehandicapte kinderen over hun persoonlijke gesprek met Frits Brink. Dat hadden zij aangevraagd, omdat zij uitleg wilden over het vermeende geldtekort bij de Philadelphia-instelling waar hun kinderen verbleven. Zo werd dat huis een aantal weekenden gesloten omdat er geen geld meer zou zijn. In dat gesprek kwam Brink over ‘als een afstandelijk iemand die eigenlijk wel wat beters te doen had dan ouders te woord te staan’, aldus één van hen.

Samenstelling en regie: Hetty Nietsch
Research: Norbert Reintjens
Eindredactie: Kees Driehuis

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel Macho’s in de zorg is uitgezonden op zondag 15 maart door de VARA en de NPS. Te gast was Frits Brink.