Afrekenen met ING

ING heeft onlangs de grootste overheidssteun gekregen in de Nederlandse geschiedenis: 43 miljard euro. Aan de vooravond van de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering vraagt ZEMBLA aan een aantal topmensen van ING wat er de afgelopen jaren mis is gegaan. Hoe heeft ING zo kunnen groeien zonder dat de gevaren daarvan waren afgedekt?

‘ING is te groot geworden om failliet te laten gaan. Als ING failliet gaat, staan we drie dagen later stenen door de ruiten van bakkers te gooien om aan brood te komen. Het is net zo belangrijk als water uit de kraan’, zegt Hans Maarten Slagter, directeur van de Vereniging van Effectenbezitters. Het gevolg is dat de overheid keer op keer moet bijspringen om te zorgen dat ING niet omvalt.

Risico
‘We zijn op een punt gekomen waar we nooit hadden moeten komen’, aldus Harald Benink, hoogleraar Banking en Finance. ‘Banken durven meer risico te nemen. Men weet dat als het goed gaat we veel geld verdienen en als het verkeerd gaat, dan is de overheid altijd aanwezig om de bank te redden.’
‘Dat is onzin’, zegt Koos Timmermans, Hoofd Risico van ING. ‘Het is niet zo dat de ING risico’s neemt, omdat we weten dat de overheid er wel achter staat.’

ZEMBLA spreekt met drie topbestuurders van ING: twee leden van de Raad van Bestuur, Koos Timmerman (Hoofd Risico) en Eli Leenaars en met Hans Verkoren, oud-directeur ING Direct, de internetspaarbank van ING.

Met een balanstotaal van 1332 miljard euro, meer dan het Nationaal Inkomen van Nederland, België en Luxemburg samen, is ING het grootste financiële bedrijf ter wereld.

Wouter Bos
Maar het vertrouwen in ING zakte volledig in tijdens het begin van de kredietcrisis. Dit was de reden waarom minister van Financiën Wouter Bos ING te hulp schoot met garanties tot ruim veertig miljard euro, de grootste staatssteun uit de Nederlandse geschiedenis. Door garant te staan voor onder andere de hypotheekbeleggingen in de VS, wist Bos de spaarders gerust te stellen. ING, maar ook de Nederlandse Staat, had een run op ING niet overleefd.

Wim Kok
Toenmalig minister van Financiën Wim Kok bracht in 1989 de geprivatiseerde Postbank naar de beurs en maakte de megagroei mogelijk door de belemmeringen voor de fusie met verzekeringsbedrijf Nationale Nederlanden weg te nemen. Nadat Kok in 2003 tot commissaris van ING werd benoemd, effende hij het pad voor de hoge salarissen en bonussen. Die waren ‘marktconform’ en geen ‘excessieve zelfverrijking’, zoals hij als minister-president nog had beweerd.

Op maandag 27 april neemt Kok op de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering afscheid als commissaris. Publiekelijk verantwoording afleggen vindt hij niet nodig, net als Michel Tilmant, de in januari teruggetreden voorzitter van de Raad van Bestuur. Eind 2007 dreigde hij het hoofdkantoor van ING te verplaatsen, omdat hij het ‘debat over de salarissen van managers’ zat was.

Regie: Jos van Dongen
Research: Elma Verhey
Eindredactie: Kees Driehuis

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel Afrekenen met ING is uitgezonden op zondag 26 april door de VARA en de NPS.