DE SCHIETCLUB

Deze week heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid haar eindrapport naar buiten gebracht met conclusies en aanbevelingen over het legaal bezit van wapens. Aanleiding is de schietpartij op 9 april in een winkelcentrum in Alphen a/d Rijn.

Als op 9 april Tristan van der V. zes mensen doodschiet in een winkelcentrum in Alphen a/d Rijn en daarna zichzelf, krijgt de schietsport meteen de zwartepiet toegespeeld. De dader is lid van een schietsportvereniging en heeft psychische problemen; een gevaarlijke combinatie. ZEMBLA onderzoekt de wereld van de schietsport en filmt exclusief bij schietsportvereniging Willem Tell in Harderwijk. Zij zet haar deuren open en laat zien hoe kinderen van tien, twaalf jaar leren schieten en hoe topschutters zich voorbereiden op een wedstrijd. Maar ze vertellen ook openhartig over de gebrekkige screening die ze kunnen doen bij nieuwe leden vanwege de privacy. ‘Je mag zelfs verzwijgen dat je de grootste crimineel van Nederland bent,’ zegt een bestuurslid in ZEMBLA

Niet bang voor misbruik
Kenneth (15) ontdekte enkele jaren terug tijdens een vakantie in Oostenrijk dat hij op een lokale kermis beter schoot dan alle anderen. Met zijn vader is hij toen op zoek gegaan naar een schietclub. Drie jaar geleden meldden zij zich samen aan bij schietvereniging Willem Tell in Harderwijk, een club met zo’n 150 leden. Inmiddels heeft De Regt senior thuis in zijn doorzonwoning een wapenkluis met een semi-automatische karabijn, een groot kaliber geweer en een pistool. Ook maakt hij thuis zijn eigen munitie. Herladen heet dat en dat bespaart niet alleen geld, maar je kunt de kogels ook op je persoonlijke voorkeur afstemmen.
Bang dat hij ooit misbruik zal maken van zijn wapen, is hij niet. ‘Als ik echt ga flippen kan ik met mijn auto veel makkelijker veel meer mensen verwonden dan met een wapen.’ Maar De Regt realiseert zich wel het gevaar dat uit kan gaan van een wapen: ‘Ik besef me heel goed dat als je hier iets verkeerds mee doet, dat het fout gaat.’

Jeugdleden
Op de schietclub wordt op vrijdagavond alleen geschoten door jeugdleden. Zij schieten nu nog met luchtdrukwapens, maar dromen al van de vuurwapens waar ze vanaf hun 18e jaar mee mogen schieten. Jens zou het liefste schieten met een ‘blazer’, een scherpschutterswapen. Een ander heeft een fascinatie voor de Kalashnikov, het ultieme terroristenwapen.

Iemand met mentale problemen kan er altijd doorglippen
De afdeling Bijzondere Wetten van de politie is verantwoordelijk voor de wapenvergunningen. Zij bepaalt wie geschikt is om wapens te bezitten. Maar hoe bepaal je dat? Wat als iemand psychische problemen heeft? Politieagent W. de Gans, coördinator Bijzondere Wetten Noordwest Veluwe: ‘Dat is lastig. Iemand met mentale problemen kan er altijd doorglippen. Wij hebben daar geen zicht op. (…) Ik ben geen arts, ik kan dat niet bepalen.’ En dat geldt ook voor de schietvereniging zelf. Zij mag alleen afgaan op een eigen indruk van de leden. Bestuurslid W. Feenstra legt uit dat de sociale controle weliswaar groot is, maar dat ze verder heel weinig informatie hebben over hun leden: ‘Ik ben heel erg alert op mensen die wij wapengeil noemen,’ zegt Feenstra. ‘Dat zijn mensen die bijna verliefd zijn op een wapen.’ Hij is heel huiverig als mensen lid willen worden om zo snel mogelijk een wapen te bezitten.

Samenstelling en regie: Ton van der Ham
Research: Hans van Dijk
Eindredactie: Kees Driehuis

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel DE SCHIETCLUB is uitgezonden op vrijdag 30 september door de VARA en NTR.