26-3-2011

In Z.O.Z. praat Anil Ramdas over de boosheid in de samenleving, die zich volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau concentreert bij mensen die laagopgeleid zijn, de Telegraaf lezen, veelal in Limburg wonen en op de PVV stemmen. Men klaagt over verruwing, hufterigheid, gebrek aan respect. En over allochtonen.

‘Het onbehagen is meer dan gewone chagrijn,’ legt onderzoeker Paul Dekker van het Planbureau uit. ‘Het betekent dat men vindt dat er dingen fout gaan in de samenleving, maar dat men er niets aan kan doen. Die machteloosheid is kenmerkend.’

Volgens mediadeskundige Henri Beunders doet de overheid zelf mee aan de verruwing: ‘De benaming ‘verkeershufters’ komt van de overheid vandaan. Het is volgens mij belangrijker om de boosheid te verklaren, dan het alleen te peilen.’

Filosoof Sjaak Koenis van de Universiteit van Maastricht ziet een verband tussen het onbehagen bij de aanhang van de NSB, voor de oorlog, en het onbehagen bij de aanhang van de PVV: ‘Het verschil is nu wel de perspectiefloosheid. De lagere klasse is geëmancipeerd en voelt zich gelijk, maar weet dat de bodem van de gelijkheid is bereikt. Zaken als talent en IQ zullen altijd ongelijk verdeeld blijven.’
Beunders denkt dat het al veel zal uitmaken als de mensen zich echt betrokken voelen: ‘Ze schrijven berichten op het internet, maar die lezen ze alleen zelf. Er wordt niet naar ze geluisterd, en dat veroorzaakt de boosheid.’

Deze uitzending van het programma Z.O.Z. is uitgezonden op zaterdag 26 maart door de VPRO. Te gast was Henri Beunders. De presentatie was in handen van Anil Ramdas.