Het Fortis drama

Minister Bos
Minister Wouter Bos van Financien heeft in 2008 in de week waarin het Fortis concern opgeknipt werd, de Tweede Kamer meermalen niet volledig geinformeerd over de reddingsoperatie. Dat zeggen Kamerleden in KRO Reporter. Toch riep de Kamer hem niet tot de orde.
“Tijdens de brand stuur je de brandweerman niet haar huis,” zegt Kamerlid Frans Weekers (VVD), “maar de minister zal zich hiervoor nog moeten verantwoorden tijdens een parlementair onderzoek of enquête.”

Gezamenlijke kapitaalsinjectie
In de zondagnacht van 28 op 29 september 2008 besloten België, Nederland en Luxemburg met een gezamenlijke kapitaalsinjectie het noodlijdende bank- en verzekeringsconcern Fortis overeind te houden. Uit de reconstructie van KRO Reporter blijkt dat die oplossing voor de geldproblemen van het bedrijf maar iets meer dan 24 uur heeft stand gehouden. In de loop van dinsdag 30 september al besloot het ministerie van financiën opnieuw naar Brussel te reizen om over de redding van Fortis te onderhandelen. Diezelfde avond, en de twee dagen erna, hield minister Bos de De Tweede Kamer in lange debatten voor dat de overeenkomst met de Belgen en Luxemburgers van 28 september nog geldig was.
“Zowel over het debat van de 30ste september als van 1 en 2 oktober voel ik me ronduit belazerd, want dan blijkt dat een spookdebat te zijn geweest,” zegt Weekers. “De Kamer onvolledig informeren is normaal gesproken een politieke doodzonde.”

Maar de minister wegsturen ging die week in september te ver, vond de Kamer.
“Als de minister van financiën niet zou ingrijpen was er de kans dat het hele Fortis concern zou omvallen,” zegt Kees Vendrik (Groen Links). “Het is een systeembank, dus als die omvalt brengt dat enorm veel schade toe aan het financiële systeem. Dus nood breekt wet, en voor dat moment heiligt het doel de middelen.”
In een parlementair onderzoek of een enquête beloven de Kamerleden wel door te gaan tot de kern. Ze willen van Bos horen waarom hij het parlement niet eens vertrouwelijk informeerde.

Verhoudingen tussen Nederland en België
Uit de uitzending van KRO Reporter blijkt ook dat de verhoudingen tussen Nederland en België sinds deze crisis week zijn vertroebeld. Toen minister Bos op 3 oktober meldde dat hij de ‘gezonde delen’ van de bank voor Nederland had veilig gesteld, belde de Belgische premier Leterme boos met zijn Nederlandse collega Balkenende.
“Dit doe je niet,” fulmineerde de Belg , “dit is deloyaal.”

De uitzending bevat een minutieuze reconstructie van de week van 25 september tot en met 3 oktober 2008 waarin de Nederlandse staat uiteindelijk alle Nederlandse delen van het Fortis concern nationaliseerde. KRO Reporter sprak met tientallen betrokken.

Deze uitzending van het programma Reporter met de titel Het Fortis drama is uitgezonden op zondag 12 april door de KRO. Te gast waren Kees Vendrik en Frans Weekers.