Antibiotica alarm

De volksgezondheid in Nederland staat de laatste jaren onder druk door problemen die veroorzaakt worden door de intensieve veeteelt. De MRSA, de BSE, de Q-koorts en nu de ESBL. Een superbacterie uit de kippenstal die mensen en dieren ongevoelig maakt voor antibiotica. De ESBL ontstaat doordat de pluimveehouderij buitensporig veel antibiotica gebruikt om de dicht op elkaar levende kippen gezond te houden. De kippen hebben daardoor een resistente bacterie ontwikkeld, die het bestrijden van infecties bij dier en mens moeilijk maakt en soms zelfs onmogelijk. Artsen vertellen in ZEMBLA dat ze zich ernstig zorgen maken over de ESBL, omdat ze het aantal patiënten die besmet raken met zo’n bacterie zien groeien.

Bij mevrouw Broeders wordt tijdens de operatie aan haar benen duidelijk dat ze besmet is met een ESBL-bacterie. Besmette patiënten moeten in quarantaine worden behandeld. Inmiddels ligt Broeders al een maand helemaal alleen op een isolatiekamer. Broeders: ‘Ik snap wel dat ik hier moet zitten, want ik moet geen andere patiënten besmetten. Maar, ik zou zo dolgraag af en toe er even uitwillen, ik voel me zo opgesloten.’
Microbioloog prof. J. Kluytmans wil weten waar die ESBL vandaan komt en laat op zijn laboratorium kippenvlees onderzoeken. Kluytmans vertelt in ZEMBLA dat 88% van het kippenvlees uit Nederlandse supermarkten vol zit met ESBL-bacteriën. Kluytmans: ‘Het zit ook in andere voedingsmiddelen. Onderzoekers hebben het ook in groenten en fruit gevonden.’

Minister G. Verburg van Landbouw wil inmiddels dat het antibioticagebruik in de dierhouderij in 2011 met 20% wordt teruggedrongen. Bovendien trekt ze 850.000 euro uit voor een proef met antibioticavrije kippenstallen. ZEMBLA spreekt met een dierenarts in Denemarken waar ze al jaren werken met antibioticavrije stallen. Daar staat in de politieke discussie de voedselveiligheid en de bescherming van de consument voorop. Dierenartsen controleren de boer en de overheid controleert de dierenartsen. Bij overtredingen wordt de politie ingezet en speciale officieren van justitie zorgen voor vervolging van dierenartsen en/of boeren.

Directeur van het RIVM R. Coutinho maakt zich al jaren zorgen over de toenemende resistentie tegen antibiotica, hij vindt dat de bron aangepakt moet worden. Coutinho: ‘Wat je moet doen is antibioticagebruik in de dierhouderij terugbrengen. En niet alleen in Nederland, ook in andere landen.’

Research: Manon Blaas.
Samenstelling en regie: Jos van Dongen.
Eindredactie: Kees Driehuis.

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel Antibiotica alarm is uitgezonden op zondag 11 april door de VARA en de NPS.