29-10-2008

IRA-aanslag Roermond
Op de avond van 27 mei 1990 bezoeken vier Australische toeristen de stad Roermond om nog even wat te eten. Na een snelle maaltijd bij de Chinees lopen ze terug naar hun auto op de Markt. Daar staan ze nog even stil om een foto te maken van het stadhuis. Op dat moment komt met grote vaart een auto aangereden. Twee of drie mannen met bivakmutsen springen eruit en openen het vuur op de Australiërs. De auto verdwijnt even snel als hij gekomen is; Stephen Melrose en Nick Spanos dood achterlatend. De volgende dag wordt de aanslag opgeëist door de IRA. Het blijkt een vergissing te zijn. Niet deze toeristen, maar Engelse soldaten gelegerd in Duitsland (vlak over de grens bij Roermond) hadden het doelwit van de aanslag moeten zijn. Een huurauto met Engels kenteken wordt de Australiërs fataal. Een aantal getuigen van de aanslag vertellen openhartig hoe die avond hun leven definitief heeft veranderd.

Badhuis Javaplein
‘Bij de gemeente baadt U in een heerlijk verwarmde ruime cel… de hygiëne viert er hoogtij… de bediening is subliem… Uw handdoek is gratis. Kom vroeg in de week. Dan is het minder druk en U betaalt bij de meeste badhuizen maar een dubbeltje!’ Eind negentiende eeuw kwam er door het beschavingsoffensief van de overheid steeds meer aandacht voor hygiëne en gezondheid in Nederland. Een belangrijk onderdeel hiervan vormde de komst van badhuizen. Hier kon iedereen tegen een kleine vergoeding een douche of bad nemen. Geen overbodige luxe in een tijd waarin nog bijna niemand een eigen badkamer had. Het badhuis op het Javaplein in Amsterdam opende in 1942 haar deuren en was daarmee een van de laatste badhuizen die in Amsterdam gebouwd werd. Het werd al snel een centrale ontmoetingsplek voor buurtbewoners. In de jaren zeventig liep het aantal gebruikers steeds verder terug, omdat steeds meer mensen een eigen douche kregen. In 1982 moest het badhuis uiteindelijk haar deuren sluiten.

De teloorgang van Weiwerd
In de jaren zestig en zeventig waren er grote plannen voor Delfzijl. Door haar ligging aan de Eems werd de stad verkozen tot nieuwe groeikern en bij de nieuwe haven zou een enorm industriegebied verrijzen. Dorpen rondom Delfzijl moesten plaatsmaken voor deze industriële ontwikkeling. Weiwerd was een van de dorpen die moest verdwijnen. De inwoners werden een voor een overgehaald om te vertrekken en huis voor huis werd gesloopt. Van een bruisend dorp met ruim vierhonderd inwoners bleef steeds minder over. De sloop van Weiwerd bleek echter volstrekt overbodig. De oliecrisis in de jaren zeventig maakte een voortijdig einde aan alle ambitieuze plannen en de industrie kwam tot stilstand aan de rand van Weiwerd. Een vijftal huizen en het kerhof herinneren nog aan het dorp van toen.

Spencer Tunick in Amsterdam
Op 3 juni 2007 begeven ruim tweeduizend mensen zich in het holst van de nacht naar een geheime locatie in Amsterdam. Daar zullen ze gezamenlijk uit de kleren gaan voor de lens van kunstenaar Spencer Tunick. Mannen, vrouwen, jong, oud, alle soorten en maten zijn vertegenwoordigd. Een parkeergarage vormt de eerste locatie van het project ‘Dream Amsterdam’. Alle deelnemers moeten naakt op stoelen gaan staan in de spiraalvormige opritten van de parkeergarage. Voor zijn foto’s manoeuvreert Tunick de naakte massa in allerlei verschillende posities. Vervolgens begeven de vrouwen zich al fietsend naar de binnenstad, waar Amsterdammers en toeristen verbaasd toekijken. Spencer Tunick is bekend door zijn foto’s van grote groepen naakte mensen op openbare plaatsen, door hemzelf installaties genoemd. De Amerikaanse kunstenaar werkt inmiddels al meer dan tien jaar aan zijn project ‘world nudes’. In Wij zijn de Geschiedenis vertellen modellen van Tunick hoe het was om midden in de stad massaal uit de kleren te gaan. Waarom deden ze het? Wat vonden ze van het resultaat? En zouden ze nog een keer meedoen?

Deze uitzending van het programma Wij zijn de geschiedenis is uitgezonden op woensdag 29 oktober door de KRO.