Wild west op zee

Afgelopen winter leggen de Franse autoriteiten in Cherbourg de supertrawler Maartje Theadora aan de ketting. Eigenaar van het schip, het bedrijf Parlevliet en Van der Plas uit Katwijk, moet een boete betalen van bijna 600.000 euro voor het vissen met een verboden net. Nederlandse supertrawlers bevaren de wereldzeeën, op zoek naar scholen haring, horsmakreel en makreel. Hun grote netten en hun gigantische vangsten leiden bij kleinere vissersbedrijven en milieuorganisaties tot zorg en kritiek.

Het bedrijf stelt echter dat de visserijregels keurig worden nageleefd. Maar is dat wel zo? Onlangs kwam Parlevliet en Van der Plas opnieuw in opspraak. Een oud-bemanningslid van hun trawler Jan Maria beweert dat enorme hoeveelheden bruikbare, maar commercieel minder aantrekkelijke vis dood in zee wordt teruggegooid. Dat is verboden.

'Stofzuigers van de zee'

De Franse vissers noemen de Nederlandse supertrawlers de stofzuigers van de zee. De netten van de schepen zijn 600 meter lang en hebben aan de voorkant een opening zo groot als een voetbalveld. Het net kan zo vol vis raken dat het te zwaar is om aan boord te hijsen. Daarom wordt de vis met een pomp naar binnen gezogen. Een supertrawler kan in één haal 250 duizend kilo vis vangen. Pelagische vis. Dit zijn vissen die in scholen, en vaak tot dicht aan het wateroppervlak in waterkolommen zwemmen. Bijvoorbeeld haring en makreel zijn pelagische vissoorten.

Super diepvries

Onder in het schip wordt de vis gesorteerd, op soort en op afmeting. De vis wordt in pakketten van twintig kilo in dozen verpakt en vervolgens ingevroren. In het ruim van dit schip zit een diepvries waar plaats is voor zeven miljoen kilo vis. Dat zijn 350 duizend dozen. In totaal goed voor zo’n 18 miljoen maaltijden.

Diek Parlevliet en Jan van der Plas zijn eigenaar van ‘s werelds vijf grootste visserijschepen en staan sinds vier jaar in de Quote 500. Ze bezitten ieder 140 miljoen euro.

Wie controleert eigenlijk deze grote varende visfabrieken? ZEMBLA onderzoekt of de wetten en regels die gelden op onze wereldzeeën het visbestand wel voldoende beschermen.

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel Wild west op zee is uitgezonden op donderdag 16 mei door de VARA en NTR.