De kogels na het kampioenschap

Het Amstelveense amateurvoetbalelftal RKAVIC-4 wordt op 14 mei dit jaar kampioen. Een groot deel van het elftal trekt naar de Amsterdamse binnenstad om het feest uitbundig te vieren. Een agent met politiehond slaat de luidruchtige mannen gade en besluit in te grijpen. Twee mannen worden aangehouden, waarna zich in korte tijd een drama ontvouwt. De agent schiet vier keer met zijn dienstwapen omdat hij zich bedreigd voelt. Twee minuten na de aanhouding is één van de mannen, de 31-jarige aanvoerder Michael Koomen, op slag dood. Twee andere jongens raken zwaargewond. Negen voetballers worden gearresteerd voor poging tot doodslag.

Reconstructie
De verklaringen van de politieman blijken achteraf niet te stroken met de beelden van de beveiligingscamera's in de straat. Wat is er precies te zien op die beelden en wat heeft zich afgespeeld in die paar fatale minuten? In ZEMBLA een reconstructie aan de hand van interviews met de betrokken voetballers en foto’s van de beelden die door de beveiligingscamera’s werden vastgelegd van de schietpartij.

Verklaring strookt niet
Op 28 oktober van dit jaar komen twee voetballers voor de rechter voor openlijke geweldpleging. In de rechtszaal worden de beelden van de beveiligingscamera's getoond. De verklaring van de hondengeleider Fred B. strookt niet met de beelden van beveiligingscamera’s. Hij verklaart: “Ik zag een grote woedende groep voor mij, die mij schopten op mijn armen, mijn benen en gezicht”. En: “De groep maakte op mij een indruk als waren ze op hol geslagen en bloed wilden zien.”

Geen woedende groep
Op de beelden is geen grote woedende groep te zien. Wel is te zien hoe de agent uithaalt naar een van de jongens, die wil weten waarom de twee spelers worden aangehouden. Die jongen slaat en schopt de agent vervolgens herhaaldelijk. Hij is ongewapend. Op de beelden is ook te zien hoe twee van zijn voetbalvrienden de jongen die door het lint gaat tegen de agent proberen te stoppen. Ook de aanvoerder, Michael Koomen, die gedood wordt door een politiekogel, houdt de jongen herhaaldelijk tegen. Een van de jongens die werd aangehouden pakt de agent vast als hij met een grote wapenstok slaat.

Veroordeling
Twee spelers uit het elftal zijn 11 november veroordeeld voor openlijke geweldpleging tegen de agent, maar kregen vanwege de grote gevolgen geen hogere straf opgelegd dan de tientallen dagen voorarrest.

Anonieme brief
De hondengeleider Fred B. blijkt eind jaren ’90 te zijn veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf en boete voor mishandeling van een geboeide arrestant. Dit staat in een anonieme brief gericht aan een van de advocaten, waar ZEMBLA de hand op legde. De veroordeling is bevestigd door de rechtbank. In de brief staan meerdere incidenten opgesomd waarbij de agent in functie gewelddadig en escalerend optrad.

Reconstructie door justitie
De grote vraag die open staat is of de agent terecht zijn dienstwapen heeft gebruikt. Had de agent niet de-escalerender kunnen handelen, met pepperspray en een hond binnen handbereik? Of de agent wordt vervolgd, is nog steeds niet duidelijk. Hij werd eerst alleen als getuige gehoord, maar is inmiddels verdachte. Justitie wil eerst een reconstructie voordat zij beslist of de agent wordt vervolgd. De reconstructie staat voor januari gepland.

Samenstelling en regie: Erwin Otten
Research: Marieke van Santen
Eindredactie: Manon Blaas

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel De kogels na het kampioenschap is uitgezonden op vrijdag 16 december door de VARA en NTR.