Communicatie

Patiënten voelen zich vaak niet serieus genomen. Daarover gaan de meeste klachten in de gezondheidszorg. Dat geldt ook voor Stefanie van Wendel de Joode. Ze heeft veel pijn en is bang voor een dreigende dwarslaesie, maar de arts luistert niet naar haar en wuift haar zorgen weg. Stephanie voelt zich onheus bejegend.

Verdieping
Prof. dr. Harry van de Wiel, hoogleraar Medische Communicatie
'De kwaliteit van een behandeling en het herstel valt of staat met de communicatie tussen arts en patiënt. Als de patiënt niet de juiste informatie weet over te brengen, kan de dokter eigenlijk weinig doen. En andersom, als de dokter niet de juiste informatie aan de patiënt weet over te brengen dan wordt een behandeling ook niks. Het contact gaat dus veel verder dan het goed of niet goed met elkaar kunnen opschieten.

Het gaat vaak mis als er in de behandelkamer een soort machtsstrijd ontstaat, omdat de arts het gevoel heeft dat de patiënt teveel op zijn stoel gaat zitten. En sommige patiënten hebben met zoveel specialisten te maken dat het heel moeilijk voor ze is om het overzicht te bewaren. Als de ene arts dan ook nog eens dit tegen je zegt en de andere dat, dan wordt het helemaal complex. Vraag in zo?n geval in alle openheid aan de laatste arts: 'Maar wat moet ik nu? Wat helpt mij nu het beste?'.

Sandra van Dulmen, programmaleider NIVEL
'Over het algemeen zijn patiënten tevreden over het contact met hun arts. Dat geldt met name voor het contact met de huisarts, want die kent men vaak al langere tijd. Dat geldt minder voor het contact met een medisch specialist. Klachten die patiënten naar voren brengen hebben bijvoorbeeld te maken met de betutteling door artsen of met het feit dat er te weinig tijd en aandacht voor hen is. Ook het krijgen van tegenstrijdige of onduidelijke informatie met teveel onbegrijpelijke technische termen, wordt vaak als klacht genoemd.

Onderzoek heeft uitgewezen dat de patiënt er de laatste jaren nauwelijks mondiger op is geworden, terwijl een mondige patiënt aantoonbaar veel vaker krijgt waar hij of zij om vraagt. Ook is het zo dat patiënten gemiddeld maar 4 vragen per consult aan hun arts stellen. Vaak komen ze daarbij onduidelijk over, zodat het voor de arts lastig is om goed op de vragen in te gaan.'
Tips Prof. dr. Harry van de Wiel, hoogleraar Medische Communicatie
'Blijf beseffen dat het heel vaak goed gaat tussen arts en patiënt. Maar als het mis gaat, kom dan eerst in het reine met elkaar, voordat je verder gaat. Ook is het belangrijk te beseffen dat er een vrije artsenkeuze is, dus je kunt altijd kiezen voor een andere dokter. Het is zaak om zelf de regie te houden over je ziekteproces.'

Sandra van Dulmen, programmaleider NIVEL
'Bereid een gesprek met een arts goed voor, schrijf thuis alvast precies op welke problemen en vragen je hebt en waar je antwoord op wilt hebben. Bedenk daarbij vooral dat er geen domme vragen zijn om te stellen. Als je ontevreden bent over het verloop van een gesprek met een arts, maak dan een nieuwe afspraak. Zo kun je samen met de arts proberen te achterhalen wat er de vorige keer is misgegaan en kun je op zoek gaan naar een oplossing. Mocht je er toch niet uitkomen met elkaar, dan kun je je wenden tot een patiëntenservicebureau of een klachtenbureau in het ziekenhuis.'

Deze uitzending van het programma Volgende keer beter met de titel Communicatie is uitgezonden op vrijdag 23 januari door Teleac. De presentatie was in handen van Elsemieke Havenga.