Na de democratie

Deze week de vraag of de democratie nog te redden is. Het geloof in politiek en politici lijkt immers niet bepaald toe te nemen. Moeten we, om de belangrijke beslissingen te nemen waar de huidige multi-crisis om vraagt, misschien naar een nieuw systeem? En wat zijn eigenlijk precies de tekortkomingen?

Een analyse door mensen die het weten kunnen: te beginnen bij Fareed Zakaria, de diagnose die hij aan het eind van Democratie voor beginners stelde: politici wordt het besturen onmogelijk gemaakt doordat ze zich 24 uur per etmaal moeten verantwoorden en te afhankelijk zijn van een steeds wispelturiger electoraat. Gevolgd door politicoloog John Keane, die de geschiedenis van de democratie te boek stelde en de huidige fase omschrijft als ‘monitory democracy’. Waarin transparantie juist een groot goed is en de burger op talloze manieren de macht controleert. Welke lessen leert het verleden, volgens Keane? En zijn de tekortkomingen van de representatieve democratie - het falen van partijen , het wantrouwen ten opzichte van politici - op te lossen binnen dit systeem? Of moeten we boldly onderweg naar plaatsen waar no man dared to go so far: na de democratie. Welke nieuwe vormen van democratie ziet de Britse feministe en socialist Hilary Wainwright opkomen? En hoe ontwikkelt de samenleving zich aan de andere kanten van het spectrum: William Dobson vertelt ons over de research voor zijn boek The Dictators Learning Curve, over hoe autoritaire systemen steeds beter in staat zijn om de democratische schijn op te houden. En de Amerikaanse-Chinese politicoloog Cheng Li vult dit beeld aan met voorbeelden uit de uiterst flexibele en tot nu toe weerbarstige Chinese praktijk. Wordt in het voetspoor van China's economische macht ook dat politieke model een voorbeeld voor grote delen van de zich ontwikkelende wereld?

Deze uitzending van het programma Tegenlicht met de titel Na de democratie is uitgezonden op maandag 10 mei door de VPRO.