Sterren op kostschool

Hans van Mierlo kreeg twintig slagen met de vlakke hand op z'n billen. Jan Marijnissen mocht maar twee minuten onder de douche. Joost Prinsen versleet veel tijd op z'n knieën. En Henk Kamp ontwikkelde een hekel aan studeren. Het leven op kostschool was eentonig: vroeg opstaan, bidden en studeren. Een ijzeren regime voor jonge jongens die net moeders paplepel waren ontgroeid. Ze hadden vaak heimwee naar huis maar konden dat niet openlijk toegegeven. 'We waren jongens onder elkaar, geen mietjes!', aldus Jan Marijnissen. Hans van Mierlo heeft zich op kostschool leren schikken in het onvermijdelijke. Het bestaan ver van huis gold voor duizenden jongens in de jaren '50. In die tijd telde Nederland tientallen kostscholen, vooral in de provincies Brabant en Limburg. Paters, fraters en broederpriesters ontfermden zich over de opvoeding van jongelingen die om wat voor reden dan ook aan hun zorg waren toevertrouwd. Ze vormden de kinderen van de middenstand en van de gegoede burgerij, zoals de paters Augustijnen in Venlo. Of ze bereidden de jeugd voor op een rol als voorman van de katholieke elite, zoals de Jezuïeten in Nijmegen en Zeist. Tegenwoordig is er geen enkele katholieke kostschool meer. Volgens Henk Kamp leerde je er discipline, uithoudingsvermogen en verantwoordelijkheid voor je omgeving. Joost Prinsen prijst het onderwijs. Maar je moest er wel wat voor over hebben. Volgens Jan Marijnissen was het een soort gevangenis maar dan zonder tralies. We blikken terug op de hoogtijdagen van de kostschool met Hans van Mierlo, Henk Kamp, Jan Marijnissen, Joost Prinsen en pater Begheyn.

Presentatie: Hans Goedkoop.

Deze uitzending van het programma Andere Tijden met de titel Sterren op kostschool is uitgezonden op donderdag 3 januari door de VPRO. Te gast waren Hans van Mierlo, Jan Marijnissen, Henk Kamp en Joost Prinsen. De presentatie was in handen van Hans Goedkoop.