Oorlog in blik

We beginnen het seizoen met een uitzending rond opmerkelijke, onthullende en curieuze films uit de oorlog. De films zijn door beeldresearcher Gerard Nijssen gevonden bij particulieren in het kader van het project Erfgoed van de Oorlog van het Ministerie van VWS (dat op donderdag in aanwezigheid van Willem-Alexander officieel wordt afgesloten). Nieuwe beelden uit de oorlog worden langzamerhand schaars en toch is het gelukt om belangwekkend onbekend materiaal boven tafel te krijgen. Andere Tijden zoomt in op twee films uit die schatkamer: Joods leven in Amsterdam aan de rand van de oorlog en een 'live' verslag van een gewapend treffen. Het is 7 mei 1945 en de oorlog lijkt voorbij maar Binnenlandse Strijdkrachten en de Duitsers raken slaags met elkaar aan de Amstelveense weg in Amsterdam waarbij een aantal doden valt. Vanuit een dakraam wordt de toedracht van het drama stukje bij beetje vastgelegd. Volgens René Kok van het NIOD is het uniek dat er bewegende beelden van deze schietpartij boven tafel zijn gekomen. Ook de films die de twee broers Leo en Barend Ossedrijver maakten zijn van onschatbare waarde. Ze gingen tijdens de oorlog door met het filmen van hun familie, de buurt en de stad. Dat levert de laatste beelden op van het verdwenen Joodse leven in de Plantagebuurt in Amsterdam. De vrolijke Joodse zondagsmarkt is vastgelegd met de camera maar langzaam worden de beelden beklemmend onheilspellend omdat de kijker weet hoe het afliep: een lange rij mensen met distributiebonnen in de rij voor kosjere winkels of het tweetalige bord Judenstrasse, Joodsche straat , waar het kleine dochtertje van Leo, Sonja, onderdoor huppelt. En er is nog veel meer: een neerstortend vliegtuig in de meidagen, het afschieten van een V2 raket boven Den Haag, hongertochten in de polder, etc. Allemaal gefilmd door amateurs en daarna ergens in een kast of op een zolder jarenlang vergeten. Kwajongensachtig is een imitatie van Hitler, zichtbaar met veel lol gemaakt door gemaakt door een stel vrienden. Andere Tijden toont een selectie uit het teruggevonden filmmateriaal.

Presentatie: Hans Goedkoop.

Deze uitzending van het programma Andere Tijden met de titel Oorlog in blik is uitgezonden op donderdag 16 september door de VPRO. De presentatie was in handen van Hans Goedkoop.