Moord op de honingbij II

Maart 2011 liet ZEMBLA in haar uitzending ‘Moord op de honingbij’ zien dat van alle Europese landen Nederland de grootste bijensterfte heeft. Wetenschappers en imkers uit de hele wereld zien landbouwgif als de belangrijkste oorzaak van de sterfte.

Ontkenning
De producenten van landbouwgif ontkennen ieder causaal verband. In Nederland ziet de belangrijkste adviseur van de overheid op dit gebied, Wageningen Universiteit en Research-centre (WUR), de pesticiden ook niet als grootste probleem van de bijensterfte.

Gevoelig onderwerp
Vanwege de grote economische belangen is een verband tussen de dood van de bijen en het gebruik van het landbouwgif een gevoelig onderwerp op de Haagse politieke agenda. Onderzoek van ZEMBLA toonde aan dat de adviseur van staatssecretaris Bleker van Landbouw, Universiteit Wageningen, financiële banden heeft met producenten van landbouwgif, bijvoorbeeld de firma Bayer.

Bedreiging voedselvoorziening
De massale bijensterfte is een grote bedreiging voor onze voedselvoorziening. Zonder bijen geen groenten, geen noten, geen chocolade, geen koffie en geen fruit. Tachtig procent van alle planten op aarde zijn voor de voortplanting of evolutie afhankelijk van de bestuiving van de bij.

De hele plant wordt giftig
De sterfte-explosie loopt gelijk met de invoering van een nieuw type insecticide, imidacloprid, dat in de jaren negentig op de markt kwam. Het middel werkt continu, omdat het preventief op de zaden is aangebracht waardoor de hele plant giftig wordt. Bijen die in aanraking komen met de pollen en het stuifmeel, nemen het gif mee naar de bijenkorf. De bijen worden dan ziek en gaan dood.

Landbouwgif nog steeds in gebruik
Na de uitzending van maart 2011 wordt in verschillende nieuwe wetenschappelijke publicaties bevestigd dat landbouwgif, ook wel ‘neonicotinoïden’ genoemd, inderdaad schadelijk zijn voor bijen. Maar nog steeds worden deze producten op grote schaal in de Nederlandse landbouw gebruikt.

In deel II van 'Moord op de honingbij' onderzoekt ZEMBLA: hoe het kan dat de overheid zich in haar verantwoording over het pesticiden beleid blijft verschuilen achter niet onafhankelijke onderzoeken?

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel Moord op de honingbij II is uitgezonden op donderdag 24 januari door de VARA en NTR.