Kanker, je lot in eigen hand

Kankerpatiënten lijken steeds meer zelf verantwoordelijk voor hun ziekte, behandeling en genezing. Het begint al als je nog gezond bent. Dagelijks worden we overspoeld met informatie over wat we moeten doen of laten om het risico op de ziekte te verkleinen. Die informatie is tegenstrijdig en buitengewoon versnipperd. Is de diagnose eenmaal gesteld, dan kun je kiezen uit een groot aanbod reguliere behandelingen of een veelvoud aan alternatieve organisaties die allemaal genezing beloven. Hoe maak je de beste keuze uit de vele mogelijkheden? Rolmodellen als Lance Armstrong zien kanker als iets wat je kunt overwinnen. Je bent dus ook zelf verantwoordelijk voor je genezing. Je hebt de plicht om te knokken, te vechten tot het uiterste. Als patiënt word je hoe langer hoe meer regisseur van je eigen ziekteproces. Aan de hand van persoonlijke verhalen van patiënten en hun behandelaars worden de voor- en nadelen van deze tendens inzichtelijk gemaakt. Zoals het verhaal van Laetitia (52), die tegen het advies van de oncoloog in zelf bij de chirurg aandrong op een operatie. Aan de vooravond van een nieuwe reeks chemokuren schrijft zij weer een ander ziekenhuis een brief met daarin de vraag of het zin heeft 'haar dossier nog één keer door een knappe, vooruitstrevende, optimistische professor te laten bestuderen'. Of het verhaal van Leonie (49), die borstkanker heeft en ervan overtuigd is dat ze erbij gebaat is om reguliere en spirituele, oosterse geneeswijzen te combineren. Of Anita (47), die elke afspraak met een dikke, samen met haar man gevulde ordner met informatie tegenover de dokter zit. En dan is er de 21-jarige Tim, die is gestopt met de pillen die de nabehandeling vormen van de strijd tegen de leukemie die hem trof. Zijn omgeving verwijt hem egoïsme. Maar hoewel Tim zelf ook verschrikkelijk bang is de ziekte weer te krijgen, kan hij het niet meer opbrengen om zich zo lang hondsberoerd te voelen als gevolg van medicijnen die hem misschien beter maken. Behalve de patiënten komen ook hun artsen of oncologen aan het woord over wat het toegenomen zelfmanagement betekent voor de uitoefening van hun vak en het ziekteproces van de patiënt.

Deze uitzending van het programma VPRO Thema met de titel Kanker, je lot in eigen hand is uitgezonden op zondag 13 november door de VPRO.