Waar is de woede?

De wereldeconomie is in crisis. Het vertrouwen in de politiek en in de banken is sterk gedaald. Mensen zijn boos op de banken en op een economisch systeem waar slechts een handjevol mensen de exorbitante vruchten van plukt. Toch blijven massale protesten uit. Hoe komt dat? Waar blijft de woede? En waar leidt de onvrede tot verandering? Tegenlicht vraagt het aan socioloog Manuel Castells en filosoof Peter Sloterdijk en maakt kennis met de energieke revolutionairen van de nieuwe Do-It-Yourself cultuur.
Tegenlicht ging op zoek naar de tegenbeweging en vond moderne helden in actie in Barcelona, Tallinn en Jakarta. Wat hen verbindt is dat ze niet wachten op politieke partijen om de wereld te verbeteren. Ze doen het gewoon zelf. Neem Enric Duran. Hij beroofde de Spaanse banken voor een half miljoen euro, gebruikte het geld voor een krant over ‘Leven zonder Kapitalisme’ en werd in Spanje immens populair als de ‘Robin Hood van de banken’. Of Birgit Tolmann. Zij gebruikte de kaalslag van de crisis in Estland om samen het haar vrienden op internet een Geluksbank voor ruilhandel op te richten, met wereldwijde ambities. En Zaim Saidi. Hij heeft in Jakarta een nieuwe, waardevaste munteenheid geïntroduceerd: de gouden dinar, geïnspireerd op islamitische waarden.

Het lijken kleinschalige initiatieven, maar bij elkaar opgeteld zijn ze wel degelijk een kracht van betekenis. Castells: ”People are trying to change their lives without going through the mediation of politics (…). It’s a new economic culture, a culture of Do-It-Yourself, Organize-It-Yourself and don’t give up the value of your life for the value of your stocks, because the value of your life you control, the value of your stocks you don’t control and is highly uncertain. So this is the new process of change emerging in societies around the world.“

Deze uitzending van het programma Tegenlicht met de titel Waar is de woede? is uitgezonden op maandag 1 maart door de VPRO.