Het brein van de bankier

Vijf jaar na het uitbreken van de crisis is de schade nog altijd niet te overzien. Op de kredietcrisis volgden economische recessie, de eurocrisis en tergende politieke besluiteloosheid. Inmiddels zijn er analyses, rapporten, boeken en films gemaakt over hoe het financiële systeem ons in de afgrond heeft gestort en we zijn vertrouwd geraakt met begrippen als rommelhypotheken, derivaten, en bonuscultuur.

Maar gek genoeg weten we heel weinig over de spelers in dat systeem -de bankiers, de traders, de bedenkers van giftige financiële producten, de Masters of the Universe: ze waren gezichtsbepalend tijdens de hoogtijdagen van de financiële boom, maar bleven grotendeels uit het zicht toen de klappen vielen. Wat weten we eigenlijk van deze nieuwe, zelfverklaarde elite, vroeg de Franse socioloog Michel Wieviorka zich eerder af in Tegenlicht Metamorfose van een Crisis wat zijn hun doelen, dromen en angsten, wat is hun smaak en hoe functioneren ze? Journalist/publicist Joris Luyendijk vertrok een jaar geleden met die vragen in het achterhoofd naar de Londense City. Voor The Guardian begon hij een 'bankiersblog', waarin hij vanuit antropologische invalshoek een beeld opbouwt van de spelers in de financiële wereld.

De bevindingen van Joris Luyendijk staan centraal in de extra Tegenlichtuitzending van dinsdag 1 januari. In gesprek met Luyendijk pellen we het systeem af, tot er mensen overblijven, en stellen we ons de vraag met wie we te maken hebben. Deze focus op de mens achter het systeem krijgt een psychologische dimensie in een gesprek met Peter Sioen, die depressieve bankiers uit de City begeleidt en loopt uit op een biologische inkijk in het 'bankiersbrein' in een interview met neuroloog en voormalig derivatenhandelaar John Coates, auteur van het ophefmakende boek The hour between dog and wolf.

Deze uitzending van het programma Tegenlicht met de titel Het brein van de bankier is uitgezonden op dinsdag 1 januari door de VPRO. Te gast was Joris Luyendijk.