De duivelse dilemma's van Walter Süskind

In maart 1938 vlucht Walter Süskind met zijn vrouw naar Nederland. Vier jaar later is hij directeur van de Hollandsche Schouwburg, het theater aan de Amsterdamse Plantage Middenlaan, waar joden verzameld worden voor hun deportatie naar Westerbork. In de chaos van menselijke ellende en wrede onderdrukking door de SS lijkt de aanwezigheid van Süskind in de schouwburg een oase van bedachtzaamheid. Hij gaat zelfs vriendschappelijk om met Ferdinand Aus der Fünten, de SS'er die in Amsterdam de leiding heeft over de deportatie van joden. Maar bijna niemand weet dat onder zijn leiding honderden volwassenen, kinderen en baby's gered worden uit de schouwburg. Het gesjoemel met aantalen en persoonlijke gegevens begint al bij binnenkomst, waar iedereen wordt ingeschreven. Er wordt dieper ingegaan op de minachting die Süskind ten deel viel als directeur van de verzamelplaats voor de deportatie. De keuzes, die hij in benauwende eenzaamheid moet maken over wie wel en wie niet gered kan worden. Grete Weil, net als Süskind lid van de Joodsche Raad, en een van de weinigen die hij in vertrouwen neemt: 'Süskind, de held, de redder, de gokker, zegt ja, zegt nee, selecteert, neemt beslissingen over leven en dood. Hij voert de Duitsers dronken, vervalst lijsten, kent alle trucs, bedenkt nieuwe, weet in welke nachten iets mogelijk is. En slaagt altijd.' (Uit de biografie Walter Süskind van Mark Schellekens.) In september 1943 wordt het gezin Süskind tijdens een razzia opgepakt en naar Auschwitz gedeporteerd. Walter is in januari 1945 ergens in Midden-Europa voor het laatst gezien door ene Clare Ebrecht. 'Hij was mager. Liep met blote voeten in klompen. Hij droeg geen jas, zijn hoofd was kaalgeschoren.' De speelfilm Süskind van Rudolf van den Berg gaat op 19 januari in première.

Deze uitzending van het programma Profiel met de titel De duivelse dilemma's van Walter Süskind is uitgezonden op zondag 15 januari door de KRO, de IKON en Human.