De entree van Balkenende

Een Haagse gezelschapspel, zo noemt Balkenende het zelf. Gaat hij naar Europa of blijft hij premier? Op de avond dat in Brussel vergaderd wordt over de nieuwe president van Europa gaat Andere Tijden terug naar de entree van de minister-president in Den Haag.
'Wie bent u eigenlijk?' vraagt een verslaggever aan Balkenende als hij in 2001, na een felle strijd, lijsttrekker van het CDA wordt. Buiten de partij heeft nog nooit iemand van hem gehoord. Het publiek ziet een enigszins schuchtere Balkenende. Geen door de wol geverfde politicus, is het beeld. Volgens Hans Hillen is dat imago bewust gecreëerd: 'Jan Peter wist heel goed waar hij mee bezig was, zijn onbevangenheid was gespeeld, hij is een goed acteur.' Het partijbestuur wijst Balkenende aan als lijsttrekker na een veelbewogen weekend. De strijd tussen de andere kandidaten Jaap de Hoop Scheffer en Marnix van Rij is kort daarvoor tot een dramatisch hoogtepunt gekomen. Eindeloos gesteggel over posities op de lijst en onderling wantrouwen maken beiden onmogelijk. Ze trekken zich allebei terug. Het CDA zit dan al acht jaar in de oppositie. Partijbestuurder Leon Frissen, voorzitter van het gewest Limburg, is er op dat moment van overtuigd dat er door het getouwtrek in de partij na het weekend geen CDA meer zal zijn. Hij komt in actie en belt Ab Klink, dan directeur van het Wetenschappelijk Instituut van het CDA. Ze komen op Jan Peter Balkenende als lijsttrekker. Hij heeft landelijke ervaring en dus een streepje voor op de andere kanshebber Pieter van Geel, die vooral een provinciaal kanon is. Bovendien heeft Balkenende zich bewezen als intellectuele motor van de hervorming van het CDA in de jaren ervoor. Zijn ideeën heeft hij onder andere besproken tijdens bijeenkomsten met een aantal CDA-dertigers in café Schlemmer in Den Haag. 'Kwajongens, met wilde ideeen', noemt één van hen ze. Ab Klink schuift in het programma Buitenhof de naam van Balkenende naar voren. Maar op maandag tijdens een bijeenkomst van de partij in Hotel Lapershoek staken de stemmen. Het gaat tussen Balkenende en Van Geel. Ieder heeft de helft van de stemmen, de sfeer is om te snijden. 'Nagelbijtend zat iedereen elkaar aan te kijken', schetst de voorzitter van het gewest Drente. Andere Tijden praat met onder andere Ab Klink, Jack de Vries en Hans Hillen over het weekend waarin Balkenende leider van het CDA werd. Om tijdens de uitzending het laatste nieuws vanuit Brussel te kunnen volgen, komt Hans Goedkoop ditmaal live vanuit Instituut voor Beeld en Geluid.

Presentatie: Hans Goedkoop.

Deze uitzending van het programma Andere Tijden met de titel De entree van Balkenende is uitgezonden op donderdag 19 november door de VPRO en NTR. Te gast waren Ab Klink, Hans Hillen en Jack de Vries. De presentatie was in handen van Hans Goedkoop.