TechMens

Nieuwe technologie geeft ons de mogelijkheid om ons leven in elk detail vast te leggen, waardoor het virtuele en reële door elkaar heen gaan lopen. Wordt de mens steeds meer een machine?

Google Glass is de nieuwe smartphone-met-camera-op-het-netvlies, die luistert naar gesproken commando’s en een permanente, visuele laag toevoegt aan de realiteit. Het is slechts het topje van de ijsberg. Een nieuwe generatie van alom aanwezige camera’s kruipt het alledaagse leven binnen en knaagt aan onze perceptie van de werkelijkheid. Wat is de invloed van deze oprukkende technologie op de menselijke ervaring, op gevoelens en herinneringen, op onze verhouding tot elkaar? Waar eindigt die opmars van technologie richting ons lichaam? Zal intelligente technologie steeds meer van onze taken overnemen? Of worden wij zelf machines?

Nieuwe technologie geeft ons de mogelijkheid om iedere seconde van ons leven zelf vast te leggen en op te slaan voor de eeuwigheid. De nieuwe generatie computergestuurde mini-camera's wordt op het lichaam gedragen, maakt ieder drie seconden automatisch een foto en kan niet worden uitgezet. ‘Lifelogging’ noemen de techno-optimisten deze vorm van archivering van het eigen bestaan. Het perfecte visuele geheugen ligt binnen handbereik en wordt bovendien geleverd met zoekfunctie. Als oma er straks niet meer is, kunnen we via ons lifelog gewoon terug in de tijd om haar tevoorschijn te halen.

Technologie is menselijk en de mens verandert mee met de technologie. Nu al klagen veel ouders dat hun kinderen voortdurend in beeldschermen verzonken zijn en voor de wereld buiten het scherm maar moeilijk aandacht kunnen opbrengen. Wat betekent het als die beeldschermen straks onderdeel worden van het eigen lichaam? En als van al onze ervaringen ook een tweede video versie beschikbaar is? Wordt het beeld van de werkelijkheid dan langzamerhand echter dan die werkelijkheid zelf ? Of is het zelfs zinloos om het onderscheid nog langer te maken?

De digitale opslag van video wordt steeds goedkoper en wetgeving loopt altijd achter op de ontwikkeling van nieuwe technologie. Terwijl nieuwe medicijnen eindeloos getest worden voordat ze op de markt komen, geldt voor de technologie buiten het lichaam geen beperking en kunnen we alleen gaandeweg ontdekken wat de gevolgen zijn.

Tegenlicht gaat op verkenning en kijkt door het oog van de camera vooruit naar reëel en virtueel en onderzoekt hoe mens en machine geleidelijk in elkaar overlopen.

Met o.a.: Gordon Bell, auteur Total Recall, internet pionier, senior researcher Microsoft en investeerder, Nick Bostrom, filosoof en wiskundige, oprichter van The Future of Humanity Institute aan Oxford University, Ben Hammersley, hoofdredacteur van Wired UK, Daphne Horn, Google Glass Explorer en fotograaf, Vili Lehdonvirta, socioloog, Oxford Internet Institute en Jim Gemmell, software developer, co-auteur Total Recall.

Deze uitzending van het programma Tegenlicht met de titel TechMens werd uitgezonden op maandag 14 oktober door de VPRO.