Radio Bani Gansé

Maarten Schmidt & Thomas Doebele trokken naar het noorden van Benin en maakten een documentaire over Radio Bani Gansé het plaatselijke radiostation in Banikoara, een straatarm provinciestadje van 25000 inwoners. Drie weken lang volgden ze de verslaggevers die er zeven dagen per week op uittrekken om hun reportages voor de dagelijkse uitzending te maken. Radio Bani Gansé laat, via de reporters, het leven zien in het Afrikaanse achterland en vertelt het verhaal van de katoenboeren die
zich elk jaar opnieuw tegen woekerrente bij de bank in de schulden steken om pesticiden en kunstmest te kopen voor een katoenoogst waarvan de opbrengst steeds onzekerder wordt. Via de lokale radio krijgen de bewoners van Banikoara toegang tot de media om hun stem te laten horen en de problemen op regionaal niveau aan de kaak te stellen.

De voormalige Franse kolonie Benin, voorheen Dahomey, werd in 1960 onafhankelijk. Na een aantal staatsgrepen en een periode van marxistisch-leninistische dictatuur onder generaal Mathieu Kérékou stemde deze in 1990, na de val van het communisme en het totale failliet van het land, in met een nieuwe Grondwet, de basis voor een democratisch bestel waarin ook de persvrijheid werd vastgelegd.
Hieruit vloeide ook het initiatief voor community-radio voort. Kleine radiostations brengen het regionale nieuws, boodschappen en verhalen in de lokale taal voor de eigen gemeenschap. Radio is populair en betaalbaar; voor drie of vier euro kun je er op de plaatselijke markt een vinden. Community-radio sluit naadloos aan bij de Afrikaanse orale traditie, men luistert graag en het liefst in gezelschap. Op dit moment zijn er in Benin 40 lokale radiostations actief, ze zijn in handen van de plaatselijke gemeenschap die daarmee ook verantwoordelijk is voor een onafhankelijke, vrije nieuwsvoorziening. Benin geldt inmiddels als laboratorium; een groeiend aantal landen in de regio toont belangstelling.
Soulé Issiaka, directeur van Bureau Afrique Radio Nederland Wereldomroep in Cotonou, is verantwoordelijk voor het project: ‘De radio zond voorheen alleen het officiële nieuws en berichten vanuit de hoofdstad uit. Community-radio vormt in het democratiseringsproces in Afrika een echte revolutie, het is een proces dat niet meer gestopt kan worden.’

Deze uitzending van het programma Holland Doc met de titel Radio Bani Gansé is uitgezonden op donderdag 13 december door de VPRO, de NPS, de IKON en Human.