De vlucht uit Breda

Mei 1940. Breda dreigt tussen de vuurlinies bekneld te raken, een slagveld wordt gevreesd. Vijftigduizend inwoners moeten hun huizen verlaten. De evacuatie is voor velen een nachtmerrie. Tientallen komen om het leven, voor anderen wordt het een maandenlange tocht tot in Zuid-Frankrijk. Achteraf blijkt de vlucht volkomen onnodig: Breda wordt door de Duitsers ingenomen zonder dat er een schot is gelost. Op zondag 12 mei 1940 krijgen de inwoners van Breda te horen dat ze hun huizen moeten verlaten. In de haast worden nog wat spullen bij elkaar gezocht en dan vertrekt de stoet van vijftigduizend mensen. Breda blijft leeg achter. Met volgeladen fietsen, bakfietsen, boerenkarren en kinderwagens begeven de bewoners zich richting het zuiden. Ongeveer de helft wordt naar de nabijgelegen dorpen Zundert en Achtmaal gedirigeerd. Zij worden beschoten vanuit Duitse vliegtuigen en duiken uit lijfsbehoud regelmatig in sloten en greppels. Er vallen enkele doden. Maar na drie dagen kunnen ze gelukkig weer naar huis: Breda is inmiddels gevallen. Ondertussen is de andere helft van de bevolking van Breda in België beland. Mensen overnachten in schuren, kerken en cafés. Een groep vluchtelingen wordt ondergebracht in een school in Sint-Niklaas. Daar maken ze een bombardement mee. Er vallen eenenvijftig doden onder de Nederlanders en talloze gewonden. Een meisje van negen raakt haar arm kwijt en vertelt nu, als volwassen vrouw, over de traumatische gebeurtenis op die dag: 'Een enorme explosie volgde, ik werd geraakt. Ik keek naar mijn arm, mijn linkerarm was er helemaal af en hing er nog maar aan één pees. Van mijn rechterhand waren twee vingers weg. Met die hand hield ik mijn linkerarm vast en liep terug de school in op zoek naar mijn moeder. In de school lag het vol met doden en zwaargewonden, overal was bloed.' Een kleine groep raakt nog verder op drift doordat het front steeds meer naar het zuiden opschuift. Onder hen de meisjes die op een kasteel nabij Breda een opleiding tot dienstbo

Presentatie: Hans Goedkoop.

Deze uitzending van het programma Andere Tijden met de titel De vlucht uit Breda is uitgezonden op donderdag 24 april door de VPRO. De presentatie was in handen van Hans Goedkoop.