Collage voorjaar 2008 (1)

De volgende voorwerpen zijn aan tafel besproken:

Buste Expert: Frans Leidelmeijer 
Object: Keramiek borstbeeld 
Maker: Firma Riesner, Stellmacher und Kesol 

Herkomst: Turn und Teplitz, Bohemen, keizerrijk Oostenrijk 
Datering: circa 1900 
Afmetingen: 13 cm diep, 29 cm breed, 29 cm hoog 
Waarde: 2.500 euro 

Dit borstbeeld is geïnspireerd op de Italiaanse renaissance. Dat is te zien aan de manier waarop het haar wordt gedragen, de scheiding, en de jurk, zo vertelt expert Frans Leidelmeijer. Het beeld heeft ook de bleke, albast-kleurige huid van de Italianen. Leidelmeijer is gecharmeerd van het poëtische beeld met het prachtige dunne kettinkje om de hals. De eigenaar vertelt dat hij, toen hij het beeld op een veiling kocht, eerst dacht dat het kettinkje een breuk was, omdat het beeld zo ontzettend vies was.
Roemer Expert: Kitty Lameris 
Object: Een grote roemer 
Datering: Tweede helft van de zeventiende eeuw

Herkomst: Nederland of Duitsland 
Afmetingen: 20,5 cm hoog, 10 cm doorsnede 
Waarde: 9000 euro 

Roemers waren in de zeventiende eeuw de 'gewone' drinkglazen. Ze werden in een enorme productie gemaakt, ongeveer een glas per minuut. Maar dan hebben we het wel over een 'normaal' formaat, glazen van ongeveer tien centimeter hoog. Dit is een enorm groot model, echt een statussymbool. Er zijn maar weinig roemers van dit formaat overgebleven, vaak gingen ze al in het maakproces kapot. Een roemer is een zogenaamde 'doorloper', wat betekent dat de stam hol is. Er zitten op deze roemer ook 'braamnoppen'. Dat zijn dotjes glas, eigenlijk lekdraadjes, waar heel snel een stempeltje op gezet werd. We noemen dit 'Waldglas', het werd in de uitgestrekte Nederlands-Duitse wouden gemaakt. De groene kleur ontstaat door de verontreiniging die in de ingrediënten zit. Een gewone roemer brengt tussen de 1000 en 3000 euro op, maar dit uitzonderlijke formaat brengt heel wat meer op!
Schilderij Expert: Frank Welkenhuysen 
Object: Schilderij van paarden op het strand 
Datering: circa 1840 

Maker: Joseph Jodocus Moerenhout, 1801-1874 
Afmetingen: 63 cm breed, 77 cm hoog 
Waarde: 10.000 euro 

De eigenaresse heeft geen idee wie de schilder van dit werk is, of wat de waarde is. Ze heeft het wel opnieuw laten bedoeken. De zus van haar moeder zit altijd op de stoel recht onder dit schilderij, en zij rookt honderden pakjes sigaretten…..vandaar dat het schilderij nogal geel ziet! Expert Frank Welkenhuysen schrijft het werk toe aan de Antwerpse schilder Joseph Jodocus Moerenhout. Deze schilder van landschappen en paarden heeft een groot deel van zijn werk in Nederland gemaakt, hij werkte ook in het atelier bij de bekende schilder Schelfhout. Op het schilderij zien we de paarden die de schepen op het strand trokken. Het werk is verwant aan het werk van de Nederlandse schilder Wouterius Verschuur, maar die brengt veel meer geld op! Helaas is de nieuwe wasbedoeking niet goed uitgevoerd, omdat de verf niet glad is maar op bepaalde plekken gaat bobbelen. Welkenhuysen adviseert om deze bedoeking er weer af te laten halen, maar dat is wel een kostbare ingreep.
Slangenhuisbeker Expert: Emiel Aardewerk 
Object: zilveren beker 
Datering: 1649, Dordrecht 

Afmetingen: 9 cm hoog, 8 cm doorsnede 
Waarde: 18.000 euro 

Deze beker draagt een zeventiende-eeuws familiewapen en is gemaakt naar voorbeeld van de Duitse slangenhuidbekers, zo vertelt expert Emiel Aardewerk. Via de bekende waterwegen kwamen er in de zeventiende eeuw veel invloeden vanuit Duitsland in Dordrecht terecht. Deze slangenhuidbekers hadden een ruwe buitenkant, die deed denken aan de huid van een slang. Deze ruwe buitenkant was erg handig, omdat men vaak vette vingers had doordat men in die tijd nog vaak gewoon met de vingers at. Dergelijke bekers zijn erg zeldzaam in Nederland. Dat deze beker uit Dordrecht komt, vertelt ook iets over de welvarendheid van die stad aan het eind van de zestiende eeuw, door de combinatie van een strategische ligging, de haringvangst en de wijnhandel.

Deze uitzending van het programma Tussen Kunst & Kitsch met de titel Collage voorjaar 2008 (1) is uitgezonden op woensdag 26 november door de AVRO. Te gast was Frans Leidelmeijer. De presentatie was in handen van Nelleke van der Krogt.