We weten alles van u

Gegevens van Nederlandse creditcardhouders zijn te koop op Russische criminele sites. Voor vijf dollar per stuk kocht het televisieprogramma ZEMBLA acht willekeurige ‘personages’: hun namen, huisadressen, e-mailadressen, telefoonnummers en creditcard-gegevens. Met die gegevens heeft ZEMBLA probleemloos aankopen gedaan. Die werden betaald door de bezitters van de creditcard.
Het Openbaar Ministerie is geschrokken en wist niet dat identiteitsgegevens op deze manier via internet worden verhandeld door criminelen. Het heeft de zaak in onderzoek. Fraudeofficier mr. F. Speijers wil bovendien dat banken en creditcardmaatschappijen kaarten beter gaan controleren.

Je koopt een boek op internet, je pint geld, je huurt een auto en moet een kopie van je paspoort en rijbewijs achterlaten, je wordt gesignaleerd door camera’s op een tankstation: iedereen laat overal sporen achter. ‘Ik heb niks te verbergen’, reageren veel Nederlanders als het om het onderwerp privacy gaat.

Maar wat als hun identiteit wordt gestolen en criminelen onder hun naam misdaden plegen? Thrillerschrijver Charles den Tex schreef er een boek over: ‘Cel’. Hoofdpersoon Michael wordt het slachtoffer van identiteitsroof. Hoe realistisch is ‘Cel’?

Samen met Den Tex ging ZEMBLA na hoe veilig persoonsgegevens bij overheid en bedrijfsleven zijn. De meeste bedrijven wilden daar liever niet op antwoorden en harde gegevens blijken er maar weinig te zijn. Identiteitsfraude hoeft in Nederland namelijk niet te worden gemeld, met als gevolg dat ook de slachtoffers er vaak pas veel later achterkomen dat hun gegevens zijn gestolen.

Met behulp van veiligheidsexperts blijkt het vrij eenvoudig te zijn om op Russische sites te komen waar creditcardgegevens worden verkocht. Gegevens die blijkbaar niet goed beveiligd waren en door criminelen konden worden onderschept.

In een geval deed ZEMBLA een kleine aankoop, die vervolgens bij de eigenaar van de creditcard werd bezorgd. In andere gevallen kocht ZEMBLA spullen die wel door de eigenaren van de creditcards werden betaald, maar op andere adressen werden afgeleverd.

Fraudeofficier van het Openbaar Ministerie mr. F. Speijers wijst erop dat dergelijke gegevens niet alleen misbruikt kunnen worden voor kleine bedragen, maar ook voor het aanschaffen van auto’s of reizen en om ‘bijvoorbeeld een bankrekening mee te openen.’

De banken en creditcardmaatschappijen doen geen uitspraken over de grootte van fraude met creditcard-gegevens. Net als verschillende internetwinkels verklaren zij dat ze er alles aan doen om de veiligheid van de gegevens te beschermen.

Research: Elma Verhey.
Regie: Ton van der Ham.
Eindredactie: Kees Driehuis.

Deze uitzending van het programma Zembla met de titel We weten alles van u is uitgezonden op zondag 9 november door de VARA en de NPS.