Krimpen aan de Maas

Documentaire. Als in 2050 driekwart van de wereldbevolking in steden en 'megaregio's' woont, als de wereld steeds meer stad wordt, welk lot wacht dan de gebieden buiten de Randstad, en dan vooral de 'buitengebieden' aan de randen van het land? Onder het thema 'Nederland op de tekentafel' neemt Tegenlicht intrek in Zuid-Limburg en gaat op zoek naar de kracht van de regio. Een registratie van de botsing tussen droom en daad in de snelst krimpende regio in Nederland: Zuid-Limburg. In gesprek met architecten, bestuurders en demografen, maar vooral ook met de bewoners van de krimpwijken en het rijke roomsche heuvelland, wordt er gezocht naar een antwoord op de vraag of van krimp een kans gemaakt kan worden. Sinds begin deze eeuw daalt de bevolking in Zuid-Limburg, de regio die door de mijnsluitingen van dertig jaar geleden toch al op grote economische afstand werd gezet. Het meest zichtbare en urgente gevolg is de verloedering van delen van de voormalige mijnstreek: Sittard/Geleen en Parkstad, het gebied van Heerlen tot Kerkrade. Leegstand en kaalslag bepalen er het beeld, de bevolking voelt zich door Den Haag genegeerd en brengt massaal een proteststem uit. Twee architecten geven hun visie op het gebied: zij bekijken of de rond de mijnen gegroeide stedelijke agglomeraties terug moeten naar hun dorpse kernen. Hierbij is de vraag wat er dan gesloopt moet worden: de schilderachtige maar oude mijnwerkerswoninkjes, of de karakterloze vinex-wijken die er pas tien jaar staan? En waar kunnen de bestuurders op inzetten? Moeten ze alle groei-ambities laten varen en accepteren dat hun toekomst ligt in zorg en toerisme uit de Randstad, of is er een grootser perspectief? De redding kan liggen over de grens, waarbij Zuid-Limburg gebruik kan maken van de economische motoren van Aken, Luik en Hasselt. Bestaat er een tegenstelling tussen die euregionale perspectieven en de rijke tradities van het heuvelland, of kan ook de ambachtelijke stroopkoker zijn voordeel doen met een blik over de grenzen? Programmamaker Chris Kijne nam zijn intrek in het wormvormig aanhangsel van Nederland en bewoog tussen de helicopterblik en het mussenperspectief.

Deze uitzending van het programma Tegenlicht met de titel Krimpen aan de Maas is uitgezonden op maandag 29 november door de VPRO. Te gast was Chris Kijne.