TVblik dossier Wouter Buikhuisen

NOVA :: 16-4-2010

Sat, 17 Apr 2010 09:03:43 +0100

Luchtruim blijft voorlopig dicht
De as van de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull maakt voor de tweede dag op rij vrijwel alle vliegverkeer in West-Europa onmogelijk. Het Nederlandse luchtruim blijft voorlopig nog tot morgenochtend dicht. En ook andere Europese vliegvelden zijn gesloten. Het gevolg: ronddolende reizigers, entertainmentprogramma's, veldbedden en opgeslagen bagage in de kelder van Schiphol. Maar ondanks de ergernissen zijn er ook mensen blij met de rust in de lucht.

Toptijden voor campagnestrategen
Politici moeten het, ondanks alle nieuwe media als Twitter, Hyves en Facebook, ook nog steeds gewoon hebben van hun reputatie en hun imago. Hoe komen ze over op televisie? Wat is de centrale boodschap, wie behoort tot de doelgroep en waar zijn zij te bereiken? Toptijden dus voor de campagnestrategen in Den Haag.

Criminoloog Buikhuisen gerehabiliteerd
Onderzoek naar de biologische aspecten van crimineel gedrag was voor progressief Nederland in de jaren zeventig onaanvaardbaar. Een keiharde anti-campagne betekende het vertrek van Wouter Buikhuisen, de professor die onderzoek wilde doen naar de relatie tussen biologie en misdaad. Vandaag is hij terug in Leiden, waar zijn oude universteit hem excuses aanbiedt.

Presentatie: Clairy Polak.

Profiel :: Frans de Waal

Mon, 23 Nov 2009 07:02:47 +0100

Frans de Waal
Door zijn onderzoek naar het gedrag van apen heeft primatoloog Frans de Waal (1948) wereldfaam verworven. Zo nam hij in 2007 een prominente plaats in op de Time Magazine Top 100 van de meest invloedrijke mensen ter wereld. Hij is meerdere malen genoemd als potentiële Nobelprijswinnaar. Met zijn studie naar het gedrag van apen houdt hij de mens een spiegel voor.
Kees Vlaanderen ontmoet De Waal in zijn onderzoekscentrum in de Verenigde Staten en gaat met hem terug naar het Arnhemse Burgers Dierenpark, waar de oude Mama hem na jaren teder begroet. Prof. dr. Frans de Waal begon zijn loopbaan in 1975 in het Burgers Dierenpark in Arnhem. Hij was er getuige van een langdurige politieke machtstrijd tussen drie mannelijke chimpansees, die in een tragisch bloedbad eindigde. Deze tragische gebeurtenis legt de basis voor het boek waarmee Frans de Waal internationaal zou doorbreken bij een groot publiek: Chimpansee politiek. Het boek ging de wereld over en is nog altijd een van de best gelezen boeken onder Amerikaanse politici van de Amerikaanse Senaat. In de jaren zeventig was agressie het allesoverheersende onderwerp onder menswetenschappers. Als student was De Waal lid van de agressieclub, een gezelschap van vooraanstaande wetenschappers, waarvan ook criminoloog prof. dr. Wouter Buikhuisen lid was. De interesse van De Waal ging met name uit naar de verzoening die volgde op ruzies tussen apen. Verzoening maakt het immers mogelijk om ondanks agressie in groepsverband samen te leven. De Waal was de eerste die zag dat apen zich met elkaar verzoenden. Want als verzoening faalt, zijn de gevolgen desastreus.
Frans de Waal vervolgde zijn wetenschappelijke carrière in de Verenigde Staten. De morele roots van ons bestaan is inmiddels zijn onderzoeksterrein. Hij ziet onze moraal niet als een laagje vernis over een bruut en beestachtig innerlijk, moraal heeft diepe evolutionaire wortels. Die conclusie maakt de 'eenvoudige monkey watcher' overtuigend duidelijk. We zijn van nature goed. Frans de Waal is als hoogleraar psychologie verbonden aan de Emory universiteit in Atlanta en directeur van het veldstation van het Yerkes National Primate Research Center.

NOVA :: 19-10-2006

Thu, 19 Oct 2006 00:00:00 +0100

Ik wil nooit beroemd worden!
Dat is de titel van een documentaire over een begaafd cellist die na een hartstilstand verstandelijk en lichamelijk zwaar gehandicapt raakt. Zijn familie worstelt openlijk met de vraag of zijn leven nog wel waard is om geleefd te worden. Het opwerpen van die vraag is de adjunct-hoofdredacteur van Trouw, geheel in het verkeerde keelgat geschoten. In NOVA een debat tussen Gerbert van Loenen, adjunct-hoofdredacteur Trouw en documentairemaker Mercedes Stalenhoef.

Piet Grijs
Gisteren maakte NOVA de resultaten bekend van Nederlands onderzoek naar biologische factoren van criminaliteit. Onderzoek dat in Nederland lange tijd taboe was. Dat taboe begon eind jaren zeventig toen criminoloog Wouter Buikhuisen er onderzoek naar wilde doen. De strijd tegen Buikhuisen werd - met succes - aangevoerd door Vrij Nederland-columnist Piet Grijs. Hij reageert vandaag op het nieuwe onderzoek.

Presentatie: Joost Karhof en Pim van Galen.

NOVA :: 18-10-2006

Wed, 18 Oct 2006 00:00:00 +0100

Onderzoek naar biologische oorzaken crimineel gedrag
Waarom gaat de ene jongen het criminele pad op en de andere niet? Zijn het sociale factoren, een ongelukkige jeugd, armoede, of zijn er ook biologische oorzaken? Het is een heikele wetenschappelijke kwestie met grote maatschappelijke implicaties. Eind jaren zeventig kwam het tot de grootste na-oorlogse wetenschappelijke rel toen criminoloog Wouter Buikhuisen dit wilde gaan onderzoeken. Toen ging het niet door. Maar tijden zijn veranderd. Vandaag promoveerde onderzoeker Arne Popma op onderzoek naar biologische oorzaken van crimineel gedrag. Precies hetzelfde wat Buikhuisen destijds voorstelde, maar niet voor elkaar kreeg. Wouter Buikhuisen reageert in de studio.

Grootscheeps onderzoek brandveiligheid
Er komt een groot onderzoek naar de brandveiligheid van alle gevangenissen in Nederland. Het kabinet heeft hiertoe besloten naar aanleiding van het rapport over de Schipholbrand van de Onderzoeksraad voor Veiligheid onder leiding van Pieter van Vollenhoven. Dat bleek vandaag uit de brief waarin het kabinet reageert op dat rapport. In de studio reageert minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin.

Presentatie: Clairy Polak.

Profiel :: Wouter Buikhuisen

Mon, 7 Jan 2008 21:49:39 +0100

Onderzocht een kwart eeuw geleden de biologische en sociale factoren bij crimineel gedrag. Werd vervolgens uitgespuugd door links Nederland en de universiteiten. Inmiddels lijkt hij wetenschappelijk gerehabiliteerd. Voor het eerst maakt Buikhuisen voor de televisie de rekening op van de ooit zo geruchtmakende affaire.

Toen een kwart eeuw geleden de linkse kerk het evangelie van de maakbare samenleving verkondigde, tekende criminoloog Wouter Buikhuisen (1933) ongewild z'n wetenschappelijke doodvonnis. Zijn pleidooi om onderzoek te doen naar de wisselwerking tussen biologische en sociale factoren bij crimineel gedrag werd getorpedeerd als fascistisch. Bommeldingen, brieven met poep en scheldpartijen en doodsbedreigingen per telefoon waren het gevolg. De Nederlandse media verketterden hem (Piet Grijs in Vrij Nederland: "Het verschil tussen Glimmerveen en Buikhuisen is een academische opleiding"), de universiteit frustreerde z'n werk, de politiek zweeg; Buikhuisen verliet de wetenschap op doktersadvies.

Inmiddels is zijn gedachtegoed ingehaald door de tijdgeest en door onderzoeken in binnen- en buitenland. Voor het eerst sinds zijn pijnlijke aftreden doet Wouter Buikhuisen voor de televisie zijn relaas, en maakt hij de rekening op van 'de grootste zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse wetenschap'. "Grijs zat mij niet dwars. Maar de bestuurders van de Koninklijke Academie voor de Wetenschap die ervoor zorgden dat de vrijheid van wetenschappelijk onderzoek in het geding kwam."

Samenstelling en regie: Jeroen Berkvens