TVblik dossier Masja Novikova

Tegenlicht :: Unlike Poetin: Ruslands Facebook-oppositie

Mon, 19 Mar 2012 22:25:22 +0100

Vladimir Poetin wordt opnieuw president van Rusland, daar werd lange tijd ook niet aan getwijfeld. Maar ondertussen zijn we getuige van een interessante ontwikkeling; de groeiende revolutionaire geest van het Russische volk. Vele Russen zijn Poetin zat en mensen gaan de straat op om te protesteren. Facebook speelt daarbij een belangrijk rol als virtuele ontmoetingsplek voor gelijkgestemden die elkaar voorheen wellicht nog niet eens kenden. Sinds de opmars van de sociale media speelt de politieke machtsstrijd in Rusland zich meer en meer af op het internet. Op deze virtuele vrijplaats is het dictatoriale regime steeds minder goed in staat om de vrijheid van meningsuiting te beteugelen. De Russische filmmaker Masja Novikova volgt, vanuit Nederland, de verkiezingen en wat daarna gebeurt in Rusland via Facebook op de voet en maakt voor Tegenlicht de eerste Facebook-documentaire.

Tegenlicht :: Kasparov's andere Rusland

Tue, 4 Mar 2008 08:12:34 +0100

Als schaker won Garry Kasparov alles wat er te winnen viel. Sinds twee jaar heeft de grootmeester zijn strijd van het schaakbord verlegd naar het politieke toneel. En ook daar ging hij voor het hoogst haalbare: de oppositieleider wilde meedoen aan de presidentsverkiezingen van 2008. En hoewel hij de oppositie achter zich wist te verenigen, gooide Poetin al voor de verkiezingen roet in het eten. Garry Kasparov is niet langer in de race om het hoogste ambt. Het voormalige enfant terrible van de schaakwereld maakte zich razendsnel meester van het politieke spel. Met succes wist hij de verschillende oppositiepartijen bij elkaar te brengen onder de naam Een Ander Rusland. Onder de bezielende leiding van Kasparov trokken zij door de straten en eisten een Rusland zonder Poetin en zijn beleid. Terwijl Kasparov de pijn van zijn land als belangrijkste reden aanvoerde voor zijn strijd om het presidentschap, lijkt het spelen op hoog niveau hem in het bloed te zitten. 'Het is zinloos om een spel te beginnen als je niet voor de overwinning speelt.' Tegenwerking van Poetin was te verwachten. De kans was klein dat hij het in het Westen populaire schaakbrein als rivaal bleef dulden. Poetin heeft immers aangegeven na de verkiezingen aan de macht te willen blijven als premier, en dan wil hij een eigen kandidaat als president naast zich. Maar hoe groot de sabotage wel was werd duidelijk tijdens het draaien van de documentaire. Filmmakers Allard Detiger en Masja Novikova wisten het vertrouwen van Kasparov te winnen en volgden hem een jaar lang op zijn campagnereizen door Rusland. Tot de tegenwerking te groot werd. Het reizen werd de kandidaat onmogelijk gemaakt en hij werd meerdere malen gearresteerd. Kasparov, die nooit eerder in zijn leven verloor, zag zich gedwongen de strijd voorlopig te staken. Regie: Allard Detiger en Masja Novikova.

Holland Doc :: Tussen hemel en aarde

Fri, 21 Sep 2007 13:07:37 +0100

Oezbekistan, een land waar de bevolking voortdurend in de gaten wordt gehouden door een fijnmazig systeem van geheime diensten en verklikkers. Sinds 1991 is de voormalige socialistische republiek onafhankelijk van de Russen, maar het land heeft er Islam Karimov voor in de plaats gekregen die een dictatoriaal bewind voert. Deze film vertelt het verhaal van de twee jeugdvrienden Achat en Tursun, nu allebei eind vijftig. Als zevenjarige jongetjes raken ze bevlogen van een koorddanser en besluiten ze samen bij deze artiest in de leer te gaan. Sindsdien zijn ze boezemvrienden. Ze groeien samen op, worden verliefd, krijgen een gezin en richten ieder een eigen familiecircus op. Achat en Tursun worden allebei lid van de oppositiepartij ERK (vrijheid in het Oezbeeks) die officieel geen bestaansrecht heeft. Achat ontwikkelt zich tot een actievoerder pur sang, Tursun is meer een bestuurder en hij schopt het tot vice-voorzitter van ERK. Een jaar na de onafhankelijkheid van Oezbekistan worden alle oppositiepartijen verboden. ERK gaat vanaf dat moment ondergronds. Tursun blijft actief in ERK, maar Achat besluit om lid te worden van een actieve mensenrechtenorganisatie, omdat hij niet ondergronds wil opereren. Op een zekere dag, nu zo'n tien jaar geleden, krijgt Tursun het afschuwelijke bericht dat zijn zoon Davron onder verdachte omstandigheden is verdronken. Het lijkt een ultieme waarschuwing aan zijn adres om te stoppen met z'n illegale activiteiten. Tursun neemt de waarschuwing ter harte en stapt van de ene op de andere dag uit de partij. Zijn verzet is gebroken. Achat gaat door, wordt opgepakt voor zijn ondergrondse activiteiten en belandt voor ruim twee jaar in de gevangenis. Zijn gezin wordt op straat gezet en zijn jonge kinderen zijn genoodzaakt al op vroege leeftijd zelf hun brood te verdienen. Hoe hard Tursun en Achat ook hun best doen hun bijzondere band te bewaken, hun vriendschap komt onder grote druk te staan. Beide mannen voeren op hun eigen manier het gevecht met h Script: Frank van den Engel. Regie: Frank van den Engel en Masja Novikova.

Tegenlicht :: De zaak Litvinenko

Mon, 7 Jan 2008 21:16:13 +0100

Vorige week presenteerde de Engelse openbare aanklager de langverwachte conclusies van het onderzoek in de sensationele zaak Litvinenko. Rusland heeft al te kennen gegeven niemand uit te leveren en president Poetin beschouwt de hele zaak als een propagandastunt van zijn tegenstanders. Wat begon als een mogelijke voedselvergiftiging liep binnen enkele weken uit op een wreed spektakel met enorme politieke proporties; Aleksander Litvinenko, voormalig lid van de Russische geheime dienst, stierf in november in zijn woonplaats Londen als gevolg van een vergiftiging met radioactief materiaal. Inmiddels probeert Scotland Yard in Moskou de toedracht en de opdrachtgevers van de moord te achterhalen. De Russen eisen op hun beurt uitlevering van de naar Londen gevluchte steenrijke zakenman Boris Berezovski en de Tsjetsjeense president in ballingschap Ahmed Zakayev, die zij van de moord beschuldigen. In 2004 vertelde Aleksander Litvinenko zijn levensverhaal aan documentairemaker Jos de Putter. Het is een woest verhaal vol complotten, aanslagen en verdachtmakingen. Litvinenko spreekt over zijn tijd bij de geheime dienst, over zijn ervaringen in Tsjetsjenië en vooral over de serie bomaanslagen op Russisch grondgebied die leidden tot de machtsgreep van Vladimir Poetin. Volgens Litvinenko waren die aanslagen het werk van de geheime dienst. Exclusief interview met Litvinenko's weduwe. Na de begrafenis van Litvinenko in december 2006 sprak De Putter in Londen met Litvinenko's weduwe Marina, zijn vader Walter, met de Tsjetsjeense leider en beste vriend van Litvinenko Ahmed Zakayev en met de vooraanstaande Russische balling Vladimir Bukovsky, tevens vriend van Litvinenko. Een uniek portret van een ex-spion die door zijn dood wereldberoemd werd. Regie: Jos de Putter en Masja Novikova.

Profiel :: De zaak Tatjana V.

Mon, 7 Jan 2008 21:49:29 +0100

Profiel van Tatjana V., een jonge vrouw uit Oost-Europa die drie jaar geleden via een loverboy in Nederland terechtkwam. Ze werd gedwongen in de prostitutie te werken om zo haar schulden af te betalen. En nadat ze haar pooiers had aangegeven bij de politie wordt ze nu ook nog bedreigd door de Nederlandse staat die Tatjana terug wil sturen naar haar geboorteland. Ze voelt zich voor de tweede keer misbruikt. Het verhaal van Tatjana V. begint in 2002 als ze verliefd wordt. Ze is dan twintig jaar en erg onder de indruk van deze jongen die zo attent is en galant. Hij weet haar vertrouwen te winnen en stelt na een tijdje voor om naar Nederland te gaan om geld voor hun bruiloft te verdienen. Met een smoes heeft hij haar paspoort in handen gekregen. Eenmaal in Amsterdam gaat het al meteen mis. Haar 'vriend' ziet ze niet meer; andere mannen nemen haar mee en maken haar duidelijk hoe de zaken ervoor staan. Tatjana moet minstens EUR 150,- per dag verdienen om haar schulden - die overigens alleen maar hoger worden - te kunnen afbetalen. Prostitutie is de enige oplossing. In het huis waar ze verblijft leert Tatjana enkele andere meisjes kennen, die hetzelfde lot hebben ondergaan. Op een dag worden ze door een maffiabende ontvoerd, omdat hun pooiers schulden hebben. Ze worden verkracht en geslagen. Er wordt gedreigd met moord. Uiteindelijk worden ze gered door de politie. Die belooft bescherming en een verblijfsvergunning als ze aangifte doen. Maar de realiteit blijkt anders. Vrouwen die aangifte doen - en zo dus uit de illegaliteit treden - krijgen slechts een tijdelijke verblijfsvergunning, een zgn. B-9 status. Zodra de rechtszaak achter de rug is, moeten de slachtoffers het land verlaten. Tatjana komt in contact met Annet Koopsen, advocate bij het Bureau voor Rechtshulp. Zij heeft veel ervaring in vrouwenhandelzaken. Samen proberen ze nu aan te tonen dat het voor haar levensgevaarlijk zou zijn om terug te gaan.

Presentatie: Philip Freriks. Regie: Masja Novikova.