TVblik dossier Dirk van Weelden

VPRO Boeken :: Dirk van Weeldens

Sun, 21 Apr 2013 12:10:38 +0100

De roman Het laatste jaar is gebaseerd op Dirk van Weeldens vriendschap en samenwerking met schrijver en columnist Martin Bril (1959-2009).

Van Weelden over Water :: Maasvlakte 2

Thu, 6 May 2010 22:09:05 +0100

Over een paar jaar zal de Rotterdamse Maasvlakte 20 vierkante kilometer groter zijn: de Maasvlakte 2 wordt nu opgespoten. Met 12 km nieuwe kust en ruimte voor 12 miljoen extra zeecontainers. Dit betekent veel voor de economie maar ook veel voor de natuur in het gebied. Maar het lijkt er op dat het milieuaspect deze keer goed is aangepakt: Milieudefensie heeft vorig jaar haar verzet gestaakt en werkt nu samen met het havenbedrijf voor een duurzame haven. Groen is in.

In Van Weelden over water kijken we naar het pragmatische poldermodel waar Nederland inmiddels om bekend staat. We maken tegenwoordig niet zomaar nieuw land, er komt meteen ook nieuwe natuur en recreatie bij.

Dit pragmatisme is ook terug te vinden in de manier waarop mensen nu al omgaan met de Maasvlakte 1: een kroketje op het strand eten onder de rook van de raffinaderijen? Geen probleem. Nederland is een ondernemend land, en Nederlanders tonen aan dat zij niet alleen kunnen wennen aan nieuwe situaties, maar dat ze er ook profijt van kunnen maken.

Dirk van Weelden gaat mee op een ‘sleephopperzuiger,’ een van de schepen die uiteindelijk 365 miljoen kubieke meter zand gaat opspuiten, gaat rondkijken op de vlakte met Milieudefensie en vaart mee met XXLArt, een groep schilders die de hele kust aan het schilderen is.

Benali in Boeken :: Benali Groningen

Thu, 6 May 2010 07:01:51 +0100

Schrijvers in Groningen twijfelen: blijven of weggaan?
Er gaat ogenschijnlijk niets boven Groningen, maar het is toch de stad die het meest wordt verlaten. Waarom twijfelen zoveel schrijvers of ze er wel moeten blijven? Die vraag staat centraal in de tweede aflevering van Benali in Boeken, het literaire reisprogramma van de NPS, dat woensdag 5 mei op Nederland 2 wordt uitgezonden. Dirk van Weelden: “Om een echte schrijver te worden moest ik weg uit die stad.

Veel auteurs die hun jeugd of studie in Groningen hebben genoten zijn over hun ervaringen goed te spreken. En toch is er een tweedeling. Schrijver Bill Mensema is gebleven en spreekt aan de hand van zijn boek ‘Bob Dylan in Noordpolderzijl’ geëmotioneerd over het Groningse land. Tegelijk is er een zucht naar erkenning, die voor andere auteurs reden is uit Groningen weg te trekken.

Anneke Claus, de huidige stadsdichter van Groningen, wordt door Abdelkader Benali gemaand om vooral te vertrekken, zeker als zij als goede dichter een groot dichter wil worden. Een andere Groningse dichter, Rense Sinkgraven, neemt Abdelkader Benali mee naar een begraafplaats op een terp, waar hij vertelt over de hemel en Groningen als inspiratie voor zijn werk. Groningen, weggaan of blijven. Een enkeltje of een retour.

Van Weelden over Water :: Ruimte voor de rivier

Thu, 29 Apr 2010 22:06:12 +0100

De eeuwenoude Nederlandse traditie van dijken bouwen heeft geleid tot een waterbouwkundig wonder als de Afsluitdijk. Deze unieke dijk is vanuit de ruimte beter waarneembaar dan bijvoorbeeld de Chinese Muur. Willen wij de strijd die wij tegen het water voeren niet verliezen, dan zal de inmiddels 80 jaar oude Afsluitdijk versterkt moeten worden.

Presentator Dirk van Weelden legt in het tv-programma Van Weelden Over Water zijn oor te luister bij de huidige generatie ingenieurs die zich buigt over de opknapbeurt van de dijk. En wat blijkt? Veiligheid is niet langer het enige dat telt. De zee als de te temmen natuurkracht wordt tegelijkertijd gebruikt om duurzame energie te winnen. Van zon en wind zal ook dankbaar gebruik worden gemaakt. Nieuwe plannen laten een verzwaarde en opgehoogde Afsluitdijk zien, behangen met zonnepanelen, met aan weerszijden levensgrote vliegers die windenergie opwekken. Een osmose-centrale haalt energie uit het verschil tussen zout en zout water. Kortom, de toekomstige Afsluitdijk combineert droge voeten met duurzame energie.

In de uitzending wordt de toekomst van de Afsluitdijk geplaatst in de historische context van het constant veranderende Waddenzee-landschap. Ruim duizend jaar terug, voordat Nederlanders dijken leerden bouwen, pasten zij zich aan aan het wassende water. De zee gaf, de zee nam. Maar de mens ging het landschap beïnvloeden door grond te ontginnen, dijken te bouwen en het land in te polderen. Allemaal in een poging de natuur op haar knieën te dwingen. En zie waar we inmiddels staan: de zeespiegel stijgt, ons land ligt lager dan ooit. Maar goed dat we de expertise van het dijken bouwen hebben behouden. Te beginnen bij de Afsluitdijk.

Presentatie: Dirk van Weelden.

Van Weelden over Water :: Ruimte voor de rivier

Thu, 22 Apr 2010 20:15:29 +0100

Kijken wij vooral naar de zee als dreiging, we zullen eerder door overstromende rivieren bedreigd worden. Op tal van plekken wordt de rivier meer ruimte gegund als het smeltwater uit de alpen zijn weg zoekt naar zee, via de Nederlandse rivieren. Hevige regenval is ook een factor van belang. Dirk bezoekt het oosten van het land, daar waar de rivieren Nederland binnenkomen. Een cruciaal gebied, zo zal blijken.

Van Weelden over Water :: Eemshaven - Energy Valley

Thu, 15 Apr 2010 20:20:39 +0100

Vlakbij een van de grootste natuurgebieden van Europa, de Waddenzee, verrijst binnenkort aan de Eemshaven "Energy Park". In het belang van werkgelegenheid en om de tij van de Noordoost-Groningense ontvolking te keren wordt er door het bedrijfsleven en de overheid €20 miljard geïnvesteerd in een kuur aan bedrijven en energiecentrales. Nuon en het Duitse RWE oa bouwen kolencentrales, Maar er zijn ook bedrijven die erg groen bezig zijn. Hoe gevoelig ligt de verhouding tussen natuur en de economie hier?

Presentatie: Dirk van Weelden.

Van Weelden over Water :: Binnenvaart

Thu, 8 Apr 2010 21:46:40 +0100

Sinds mensenheugenis drijven de Nederlanders handel over water. De binnenvaart zit momenteel in het slop, maar beterschap lijkt dichtbij. Vervoer over water is een relatief schone manier van doen. Een vrachtschip spaart soms enkele honderden vrachtwagen uit. Nu duurzaamheid, natuur en klimaat hoog op de agenda staan, zou de binnenvaart hierop handig in kunnen springen. Het reusachtige project Maasvlakte 2 kan alleen maar doorgang vinden als zij de binnenvaart inschakelt om de goederen via schepen verder te vervoeren. Dat is contractueel vastgelegd. Dirk van Weelden zal aan boord stappen van een binnenvaartschip en een tocht maken van west naar oost. We komen er achter dat de faciliteiten nog niet goed zijn afgestemd op de verwachte groei van de binnenvaart. Nederland heeft een tekort aan b.v. overnachtingshavens. Dezelfde argumenten van natuur, duurzaamheid en klimaat worden gebruikt om bouw van geschikte havens tegen te gaan.

GASTEN

Familie Verdonk
De familie Verdonk bemant het schoonste binnenvaartschip van Europa, de Anda. Op de Anda leven permanent 6 familieleden, verdeeld over 3 generaties. Jan en Ada, zoon Jacob (33) en schoondochter Paula en kleinkinderen Esmee en Marina. Zowel Jan, Ada, Jacob als Paula zijn kapiteins. Hoewel het op dit moment niet goed gaat in de binnenvaart, ziet de familie Verdonk de toekomst vol vertrouwen tegemoet. Transport over water is een relatief schone manier van vervoeren, en daar zal steeds meer vraag naar komen. Zeker met de Anda, een gloednieuw schip van 135 meter lang, uitgerust met de meest moderne roetfilters en katalysatoren.

Ben Goris
74-jarige inwoner van Spijk, een klein Gelders dorpje aan de oever van de Rijn. Er is sprake van een nieuw te bouwen overnachtingshaven voor binnenvaartschippers, nabij Spijk. Goris - ook wel 'de stem van Spijk' genoemd na jaren in de gemeenteraad te hebben gezeten - is tegen de aanleg van de haven. Zoals alle 700 inwoners van Spijk.

Henk Gerritzen
Henk (64) runt een supermarktje in Tolkamer, een dorp nabij Spijk. Tolkamer had eens een florerende middenstand toen schippers nog verplicht daar aan moesten leggen om in te klaren bij de Nederlandse douane. Die funktie heeft Tolkamer niet meer nu de EU-grenzen zijn weggevallen. Hiermee viel ook de klandizie voor Henk weg. Hij heeft zijn levensmiddelenzaakje opgepakt en aan de kade van Tolkamer neergezet. Schepen die nu voorbijvaren die bevoorraadt hij al varende.

Alwin Slurink
Alwin heeft zijn bedrijf aan de kade van Tolkamer. Al varend tankt hij grote schepen af. Hij ziet voor de binnenvaart een grote toekomst en hoopt dat die nieuwe overnachtingshaven er snel komt.

Jan Willem van der Vegte
Projectleider Natura 2000, provincie Gelderland. Tolkamer, Spijk en omgeving maakt deel uit van de zogenaamde Gelderse Poort, het gebied waar de Rijn Nederland binnenkomt. De Gelderse Poort valt sinds kort onder Natura 2000: beschermd natuurgebied als gevolg van Europese afspraken. Jan Willem legt uit hoe een nieuw te bouwen haven wel/niet past binnen de regels die Natura 2000 de beleidsmakers oplegt.

Van Weelden over Water :: Dubai aan het IJmeer

Thu, 1 Apr 2010 20:24:40 +0100

IJburg 1 is er, IJburg 2 komt eraan, en nu ligt Almere IJland in het verschiet. Almere moet de 5e grootste stad van Nederland worden, en zal meer naar Amsterdam toegroeien. Er wordt al gesproken over de dubbelstad Amsterdam/Almere. In deze aflevering van Van Weelden over Water ontmoet Dirk van Weelden de Almeerse wethouder Adri Duivesteijn, landschapsarchitect Adriaan Geuze, en Herman Melchers, stadsarcheoloog in Amsterdam.

Van Weelden over Water :: Amsterdam

Thu, 25 Mar 2010 22:16:38 +0100

Amsterdam is een waterstad, net als veel Nederlandse steden. Maar waarvoor wordt dat water gebruikt? Vroeger was het in de stad niet te harden, en waren de grachten open riolen. Maar gaat het nu alleen nog maar om toerisme? Of zijn er andere mogelijkheden? Welke rol speelt het water bijvoorbeeld voor de leefbaarheid van de stad, en het milieu? Er zijn discussies gaande om gedempte grachten te openen, er worden futuristische concepten bedacht om een leven onder de grachten mogelijk te maken. Kortom, Amsterdam en het water: het houdt de gemoederen bezig.

Presentatie: Dirk van Weelden.

Van Weelden over Water :: De Noordzee

Thu, 18 Mar 2010 21:12:21 +0100

De Noordzee lijkt een onmetelijke vlakte, vrij voor iedereen. Maar is dat wel zo? Visserij en scheepvaart waren voorheen de belangrijkste gebruikers van de zee, maar in de afgelopen jaren zijn er steeds meer partijen actief. Boorplatforms, zand- en grindwinning, windmolenparken, natuurreservaten rukken op. Vinden de vissers nog hun weg, en hoe houdt de ecologie van de Noordzee stand?
Vanuit de haven van Den Helder die de veranderingen op zee weerspiegelt, neemt de Texelse visser Pieter Aris van der Vis ons mee tijdens de vangst en demonstreert de nieuwste vistechniek die de zeebodem spaart. De visser volgt de vis op haar trektocht in zee en vraagt zich af of een reservaat op zee wel zin heeft. Sinds wanneer houdt de vis zich aan natuurparkgrenzen? Marine ecoloog Han Lindeboom bepleit juist het belang van natuurreservaten op de Noordzee. Het zijn kraamkamers voor vis en andere soorten.

Een aflevering over een nieuwe vistechniek die de onderwater natuur spaart, over de vraag hoe zinvol natuurreservaten op de Noordzee zijn, en of er plaats is op de Noordzee voor iedereen.

Presentatie: Dirk van Weelden.

Van Weelden over Water :: De Wadden en de Afsluitdijk - Het Wilde Westen versus het geordende Oosten

Thu, 11 Mar 2010 21:20:41 +0100

De Waddenzee en de Waddeneilanden zijn een relatief ruig gebied waar de natuur zoveel mogelijk vrij spel krijgt, een soort oer-Nederland. Maar het vrije spel is afgelopen bij de Afsluitdijk, daar begint het polderen en experimenten met het opwekken van groene energie. Een aflevering over verdronken en nieuwe stukken land in het Waddengebied, met archeologen op zoek naar Atlantis bij Groningen, en een ecoloog die ons meeneemt naar droogvallend wad. De Afsluitdijk sluit letterlijk de oernatuur buiten en wacht als experimenteergebied voor zonnepanelen, zoet-zoutwaterosmosecentrales en energie uit waterkracht.

Presentatie: Dirk van Weelden.

Van Weelden over Water

Fri, 5 Mar 2010 09:34:07 +0100

In het programma Van Weelden over Water gaat schrijver Dirk van Weelden op zoek naar echt hollands water-landschap.

De prachtige Nederlandse vergezichten verdwijnen veelal uit het landschap. Door bijvoorbeeld Vinex-wijken, industriegebieden, kassen, windmolens, een spoorbaan en dan weer een geluidswal.
Zijn onze mooie panorama's van weilanden met koeien, de uitgestrekte graanvelden, de dijken met schapen en de plassen er nog wel?

Van Weelden over Water gaat aan boord van een schip om een gebied vanaf het water te bekijken en te ontdekken.
Met schippers, schrijvers, boeren, wetenschappers, kunstenaars en politici spreekt hij over het landschap, de natuur en de veranderende rol van het water.

Van Weelden over Water :: Voor wie is de Noordzee?

Fri, 5 Mar 2010 09:36:17 +0100

De Noordzee lijkt een onmetelijke vlakte, vrij voor iedereen. Maar is dat wel zo? Visserij en scheepvaart waren voorheen de belangrijkste gebruikers van de zee, maar de afgelopen jaren wordt het steeds drukker op zee. Boorplatforms, zand- en grindwinning, windmolenparken, natuurreservaten rukken op. Hoe vinden de vissers nog hun weg? De haven van Den Helder weerspiegelt de veranderingen die op zee plaatsvinden. Mariene ecoloog Han Lindeboom komt op Texel aan het woord over het belang van natuurreservaten op de Noordzee en de verrassende effecten van windmolenparken op vissen vogels en andere soorten. Een Texelse visser neemt ons mee tijdens de vangst en demonstreert de nieuwste vistechniek. Hij vist op schol en tong maar vindt ook regelmatig een mammoetbot in zijn net waarvan hij inmiddels een verzameling heeft. De visser volgt de vis op haar trektocht in zee en vraagt zich af of een reservaat op zee wel zin heeft. Sinds wanneer houdt de vis zich aan natuurparkgrenzen? Een aflevering over nieuwe vistechnieken die de onderwaternatuur sparen en ook brandstof, over natuurreservaten op de Noordzee, vogels in windmolenparken en de vernaderde haven van Den Helder.

Presentatie: Dirk van Weelden.

Van Weelden over Water :: De keerzijde van de Deltawerken - Water naar de zee dragen?

Fri, 5 Mar 2010 09:36:17 +0100

De Deltawerken waren een huzarenstukje in de geschiedenis van de kustbeveiliging van Nederland. Op Goeree Overflakkee werd als laatste in de rij de Haringvlietdam geplaatst. De maakbaarheidsgedachte vierde hoogtij. We gaan naar Goeree om te zien hoe de dam het eiland veranderd heeft en nog steeds verandert. De Deltawerken blijken niet alleen redders in de nood. We varen mee met een palingvisser op het Haringvliet die het water van zout in zoet heeft zien veranderen, een ingenieur neemt ons mee naar de dam en ontvouwt de laatste plannen om het verziltende land en de algenplagen in het zoete stilstaande water te lijf te gaan, zoals een luchtbellenscherm om het zoute van het zoete water te scheiden en een dagelijkse zoetwaterinjectie via een pijpleiding vanuit Hellevoetsluis. Een ecoloog neemt ons mee in de rijke wereld van zoete en zoute natuur en de plannen om polders in natuurgebieden te veranderen. Cordula Rooijendijk - onderzoekster en auteur van het boek Waterwolven plaatst al varend over de Goereese wateren de waterbouwnoviteiten in perspectief van de Nederlandse geschiedenis van de strijd tegen het water.

Presentatie: Dirk van Weelden.

The New York Connection :: 11-10-2009

Mon, 12 Oct 2009 15:11:03 +0100

Nadat de West-Indische Compagnie in 1640 de handel vrij gaf, kreeg de gemeenschap behoefte aan een andere vorm van bestuur.
Wat veranderde er in die kolonie nu mensen zich er definitief wilden vestigen en er een nieuwe samenleving gingen stichten?
Welke rechten en plichten hadden de burgers? Hoe werden conflicten opgelost?

In het New York van 2009 kijken we hoe de huidige samenleving is ingericht.
Wat bindt de New Yorkers? Welke regels, plichten, ideeën of plannen, zorgen ervoor dat New York een samenleving is met een eigen cultuur?
En: wat heb je als burger te vertellen in een stad die draait om het verdienen van geld?
Wat is de essentie van de New Yorkse democratie en uit wat voor elementen bestaat die?

The New York Connection :: 4-10-2009

Sun, 4 Oct 2009 22:13:07 +0100

Wat was de invloed van het oude Amsterdam en de Nederlandse handelsgeest? Wat is nu precies die aantrekkingskracht waardoor mensen door de eeuwen heen dachten hier veel geld te kunnen verdienen?
Wat is vandaag de dag nog het belang van de wereldstad, in het digitale tijdperk en in een tijd die wordt gedomineerd door een financiële crisis van immense omvang?
In New York kopen de Chinezen steeds meer onroerend goed op. Een oude caféhouder in de verlaten haven Red Hook in Brooklyn vertelt over tijden die voorbij zijn.
We kijken voor de oorsprong van de beurs rond in Amsterdam, waar eind 16e eeuw de eerste prille vorm van aandelenhandel ontstond.

In New York voelen we de effecten van de crisis, samen met ontslagen bankiers. Tegelijkertijd bespeuren we de ongelofelijke vitaliteit, die uiteindelijk alles overwint.
Een vitaliteit die zeer bij moederstad Amsterdam hoorde… en hóórt!

The New York Connection

Tue, 22 Sep 2009 14:15:12 +0100

Avro-programma waarin schrijver en filosoof Dirk van Weelden op zoek gaan naar Hollandse sporen in het hedendaagse New York. Hij onderzoekt welke lijnen getrokken kunnen worden van het Hollandse verleden naar het New York van nu. Hoe zag die samenleving er toen uit? Welke Hollandse elementen zien we nu nog terug? Historische vertellingen uit de 17e eeuw worden gekoppeld aan actuele thema's.

The New York Connection :: De Amerikaanse droom

Tue, 22 Sep 2009 14:16:54 +0100

Op zoek naar antwoorden in het diepste verleden van de stad, toen de eerste gelukszoekers, doorzetters, avonturiers en overlevers, voornamelijk vanuit Amsterdam, de kolonie kwamen bevolken.

Maar natuurlijk gaat Dirk ook op zoek in het hedendaagse New York.
Er woont nu een keur aan hedendaagse kolonisten, zoals een succesvolle Albanese restauranteigenaar uit de veelbesproken middenklasse en Mexicaanse illegalen.

Het hele eiland Manhattan werd ooit voor 60 gulden aan huishoudelijke waar van plaatselijke indianen gekocht.
Nu probeert een buitengewoon glossy makelaar een appartement van 500 vierkante meter voor maar liefst 51 miljoen dollar te verkopen!

Er is veel veranderd in 400 jaar…