Industrie

Industrieën komen en gaan, maar wat betekent dat voor de omgeving? De Zaanstreek kreeg z'n kenmerkende molens, Heveadorp fraaie arbeidershuisjes en Weiwerd moest wijken voor industrie die nooit kwam. In de Zaanstreek bevind zich het oudste industriële gebied van Nederland. Waar nu horden toeristen afkomen op de molens, vormden diezelfde molens vroeger het middelpunt van allerlei bedrijvigheid: hout zagen, noten kraken, zeep maken en graan vermalen. Rondom staan nog steeds fabrieken die hun oorsprong vinden bij de molens, zoals een houtbewerker en een koekjesfabriek. En ook nog wat geheimzinnige panden waar nu kunstenaars en timmerlieden hun werkplaats hebben: de machinefabriek op het Hembrugterrein. Twee oud-medewerkers van deze fabriek vertellen over de bijzondere geschiedenis van de munitieproductie in Nederland. Ook aandacht voor Heveadorp, een plaats die gebouwd is rondom een rubberfabriek aan de Nederrijn. De fabriek is inmiddels ter ziele gegaan. Maar wat bleef zijn de fraaie arbeidershuisjes in Engelse landhuisstijl met een rieten dak. Al dreigden deze in de jaren tachtig gesloopt te worden, maar de hechte dorpsgemeenschap stak hier een stokje voor. Wel grotendeels afgebroken werd Weiwerd in Groningen. Dit dorp moest plaatsmaken voor de verwachte industriële uitbreiding van het nabijgelegen Delfzijl. Voor niets weten we nu, want de plannen van Delfzijl bleken te ambitieus.

Deze uitzending van het programma Onzichtbaar Nederland met de titel Industrie werd uitgezonden op donderdag 15 december door de VPRO.