15-10-2008

Wie is de schuldige?
Kunnen wetenschappers de schuldige aanwijzen in de Groninger hiv-zaak? Deze vraag legde Nieuwslicht voor aan viroloog Ab Osterhaus. Het aids-virus verandert, net als het griepvirus, bijna dagelijks van vorm. Dat is de belangrijkste oorzaak voor de moeizame bestrijding van de infectie. Toch moet het mogelijk zijn om de herkomst van een infectie terug te kunnen rekenen van ontvanger naar donor, menen deskundigen. Maar hoe langer de tijd tussen besmetting en onderzoek, hoe moeilijker dat wordt.

Wetenschap op een jetski
De kust moet beter beveiligd worden tegen het stijgende water, zo wist de deltacommissie vorige maand te melden. Maar voordat we gaan nadenken over hoe we dat doen, moeten we eerst onze kust in kaart brengen. We hebben meer gegevens nodig over diepte, stroming en zandstructuur. Een groep geomatica studenten van de TU Delft doen dit onderzoek met nieuwe en vooral verrassende technieken, zoals een onderzoeks-jetski.

Blind vertrouwen
De klassieke wit-roodgestreepte blindenstok kent iedereen. Technologisch gezien hopeloos achterhaald. Onderzoekers zijn nu bezig een blindenstok te ontwikkelen waar James Bond goede sier mee had gemaakt (als hij blind was geweest). Bluetooth, navigatie, sensoren om objecten en gaten mee te detecteren en ook de mogelijkheid tot noodoproep ontbreekt niet. Maar werkt dit een beetje? Nieuwslicht ging ermee aan de wandel.

In de file
Hoe ontstaat nou een file? Die vraag zou menig automobilist graag beantwoord zien. In Japan is voor het eerst een experiment gedaan waarbij het ontstaan van een file werd nagebootst. En ja hoor, als ook maar één auto langzamer ging rijden ontstonden er al ophopingen.

Diepzeevissen
Australische wetenschappers hebben voor het eerst vissen op maar liefst 8 kilometer diepte gefilmd. De vissen bleken opvallend beweeglijk en minder lelijk dan de onderzoekers hadden verwacht.

Stamcellen uit sperma
Stamcellen kunnen nu, naast uit beenmerg of speciaal daarvoor gemaakte embryo's, ook uit sperma worden gehaald. Deze cellen kunnen worden gebruikt voor de behandeling van hart- en vaatziekten of brandwonden. De techniek met sperma lijkt veelbelovend.

Opereren met banjo
Eddie Adcock is een bluegrass artiest en heeft last van trillende handen. Tijdens zijn hersenoperatie werd hem gevraagd banjo te spelen en te laten weten of zijn hand nog trilde. De operatie is uiteindelijk goed verlopen.

Geen blinde hoek meer
De dode hoek in de auto lijkt binnenkort verleden tijd. In Japan heeft men een opstelling bedacht waarmee je door de deur en dashbord heen kan kijken. Het is gelukt met een stereo camera op de buitenspiegel en een headset bij de chauffeur.

Hoge vrouwenstem
Lijkt de stem van je vrouw hoger dan normaal? Dan is de kans groot dat zij in haar meest vruchtbare periode zit. Amerikaanse onderzoekers kwamen tot deze conclusie na het analyseren van opnames van 69 vrouwen gedurende verschillende perioden van hun cyclus.

Korte hielen
Met een kortere hiel gebruik je minder energie en kun je makkelijker hardlopen. Dat ontdekten bewegingswetenschappers aan de VU in Amsterdam. De achillespees kan bij mensen met een kortere hiel meer energie opslaan. Daarmee houd je het langer uit tijdens een marathon.

Deze uitzending van het programma Nieuwslicht is uitgezonden op woensdag 15 oktober door de VARA en Human. Te gast was Ab Osterhaus. De presentatie was in handen van Menno Bentveld.