Wat als je als burger aanklopt bij je gemeente omdat je last hebt van illegale bedrijvigheid? Staat de gemeente dan aan jouw kant of wordt ervoor gekozen om de illegale praktijken te legaliseren? Gemeentes hebben veel invloed op onze leefomgeving, maar de controle daarop staat onder druk en dat leidt mogelijk tot meer misstanden. Burgers die overlast ervaren door illegale bouw of bedrijvigheid kunnen dit melden bij de gemeente, maar die moet een afweging maken. Moet er gehandhaafd worden of bestaat er kans op legalisatie? Bijvoorbeeld door alsnog een vergunning af te geven of het bestemmingsplan aan te passen? Een onbegrijpelijk systeem dat brutale burgers en bedrijven bevoordeelt, oordeelde de Ombudsman al in eerder onderzoek. Hoe ver mag je als gemeente daarbij gaan? Veel tipgevers van De Monitor procederen al jaren en krijgen daarbij keer op keer gelijk van de rechter. Toch zet de gemeente nog steeds in op het behoud van een bedrijf dat in overtreding is van de regels en doet weinig aan de overlast. Worden de belangen en gezondheid van burgers voldoende afgewogen tegen die van een bedrijf dat belangrijk is voor de lokale economie? Neem de discussie over de gezondheidsrisico's van veestallen. Veel tips komen binnen over boeren en andere ondernemers in het buitengebied. Niet alleen van bezorgde burgers, maar ook van raadsleden, statenleden en provinciale toezichthouders. Zij wijzen ons erop dat regels in de praktijk nauwelijks regels zijn. Illegale uitbreidingen worden achteraf vergund, waarbij de belangen en het rechtsgevoel van omwonenden worden geschaad. Hoe werkt dit systeem van legaliseren en hoe verhouden de vele escapes zich tot de beginselplicht tot handhaven, die de gemeente als toezichthouder ruimtelijke ordening heeft? Maar bovenal, kun je er als burger op vertrouwen dat jouw gemeente onpartijdig toezicht houdt en een gezond en leefbaar woonklimaat garandeert?
De presentatie was in handen van
Teun van de Keuken. Deze uitzending van het programma De Monitor met de titel Lokaal Bestuur werd uitgezonden op zondag 30 april door de NCRV.