Nederland, 1818. Bedelaars en dronkaards, weesjes en ontheemde gezinnen ontsieren het straatbeeld. Het prille koninkrijk staat er slecht voor. Een reeks mislukte oogsten heeft een groot deel van de bevolking in de armoede gestort. Wat te doen met al die paupers? Bij gebrek aan een verzorgingsstaat moet het initiatief van kerk en welgestelden komen. Verreweg het meest ambitieuze project om armoede en moreel verval de wereld uit te helpen, is de Maatschappij van Weldadigheid, van Johannes van den Bosch. Zijn idee: de armoedzaaiers in afgelegen landbouwkoloniën verheffen tot modelboeren. Het initiatief begint voortvarend. Maar al snel zijn er ook strafkoloniën nodig om de paupers op het rechte pad te krijgen en te houden. De vraag dringt zich op: hoe maakbaar is de mens? Deze aflevering voert de kijker langs de voormalige koloniën in Frederiksoord, Veenhuizen en Ommerschans. Centraal staan Johannes van den Bosch en kolonist Klaas Visser. Sprekers zijn o.a. de huidige directeur van de Maatschappij Weldadigheid, een nazaat van Klaas Visser, en ex-premier
Ruud Lubbers, ook nazaat van een kolonist.
De presentatie was in handen van
Hans Goedkoop. Deze uitzending van het programma De IJzeren Eeuw met de titel Land zonder paupers werd uitgezonden op woensdag 30 mei door de
NTR.
